Ný félagsrit - 01.01.1873, Side 110

110
Um bráðafárið í sauðfé.
kveikja og auka fárib. Skæí)ust er pestin fyrra part
vetrar, þegar veí)rabrigf)i og umhleypíngar gánga helzt, en
þá farast úr henni kindur allt áriö um kríng, nema í
Juli og Augustmánuöum; vanalegi pestartíminn er frá
veturndttum til þorraloka, en þó ferst opt margt úr henni
á útmánuöum, þegar grös fara aö grænka, einkum ær.
Meöan fö er hýst á nóttum, og fyrst eptir aö búiö er aö
taka þaö á gjöf, drepst mest úr fárinu, en sé féö haft
stööugt á gjöf, hættir eöa rénar fárib vanalega.
Ráö vif) bráöafárinu.
þegar fáriö hefir gagntekiö kindina, er sjaldan ráörúm
til af) reyna mikif) vit) hana, því hún drepst optastnær á
mjög stuttum tíma; enda er þaf> næsta hæpiö, af> jafn-
áköf veiki, eins og bráöafáriö er, þegar þaö hefir gripib
skepnuna, veröi læknaf) svo nokkru nemi mef) tilfærum
þeim og ineÖulum, sem alþýfa getur haft vif) hendina.
þab viröist því ab liggja í augum uppi, af) eina ráfcib
sem gæti or&iö almennt viÖ fárinu, sé þaö, af) koma í
veg fyrir pestina og fyrirbyggja hana, áöur en hún gagn-
tekur féö. En aö koma í veg fyrir veikina, er öldúngis
hiÖ sama sem aö koma í veg fyrir og afstýra orsökum
þeim, sem eru upptök eöa tilefni til fársins, því þaö mun
í veiki þessari, eins og í öllum öörum sjúkdómum, ætíö
veita erfitt, aö fyrirbyggja hana eöa lækna meö meöulum,
ef orsökunum er eigi hrundiö fyrst úr vegi. Hiö fyrsta,
sem menn þessvegna eiga aÖ gjöra, er aö bæta sjálfa
hiröíng og meöferö fjárins. Fjárhúsin veröa aö vera
rúmgóö, loptgóö og eigi heit, en þó má þar eigi vera
dragsúgur. Maöur á, ef hægt er, aö taka féÖ snemma
inn á haustin, og halda því inni þegar veÖraskipti eru og