Andvari - 01.01.1976, Síða 21

ANDVARI
SIGURÐUR NORDAL
19
elcki viljað breyta þeim nú að neinu marki. Þær breytingar hefðu bvort
sem er elcki orSiS annaS en nýjar bætur á gamalt fat.
Frá síðari árum eru aSeins brotin, sem ég einu nafni hef lcallaS
,,Hel“. Af þeim er þaS fyrsta, Vegamót, skrifað í Höfn vorið 1913
(prentaS í ISunni 1916), þaS síSasta, Hel, í Oxford, í desember 1917.
Ef ég befSi haft meiri tíma til ritstarfa af þessu tæi, befSi líklega orSiS
úr því efni löng skáldsaga. Fyrir smásögu var þaS of viSamikiS. En nú
átti ég elcki lcost á nema fáum og strjálum tómstundum. Þannig sköpuSu
ástæSur mínar mér formiS. Þættirnir úr ævisögu Álfs frá Vindhæli gátu
eklci runniS saman í skáldsöguheild meS breiSum og skýrum dráttum.
Þeir urSu aS ljóSabrotum í sundurlausu máli. LjóSaformiS leyfSi mér aS
stikla á efninu, láta langar eySur vera milli brotanna, gefa þaS í skyn
meS einni samlíkingu, sem annars hefSi orSiS aS nota margar blaSsíSur
úl þess aS gera grein fyrir. Ég veit, aS þessi brot heimta milcla alúS,
skilning og hugkvæmni frá lesandans hálfu, eins og reyndar öll ljóS,
meira en önnur ljóS, af því aS mönnum er svo tamt aS lesa óbundiS mál
í flaustri. En ég vildi biSja menn aS lesa þau a. m. k. nokkurn veginn
vandlega áSur en þeir fordæma þau. Ef til vill er þaS ofrausn af sumum
lesendum aS halda, aS allt sé vitleysa, sem þeir átta sig elcki á viS fyrsta
lestur. Og menn græSa vafalaust rneira á aS skilja bækur en dæma þær.
Enginn getur fundiS betur en ég, aS forminu á brotum þessum
er stóruin ábótavant. En flest frumsmíS stendur til bóta. Og þó aS mér
auSnist aldrei aS slcrifa ljóS í sundurlausu máli, sem viS má una, efast
eg eklci um, aS sú bókmenntagrein eigi sér mikla framtíS. Óbundna
stílnum hættir viS aS verSa of froSukenndur og margorSur, vanta línur
°g líki. LjóSunum hættir viS aS missa lífsandann í skefjum kveSand-
Jnnar, verSa hugmyndafá og efnislítil, hljómandi málmur og hvellandi
Ejalla. ÓstuSluSu ljóSin ættu aS eiga óbundnar hendur og víSan leik-
yöll sundurlausa málsins, og vera gagnorS, hálfkveSin og draumgjöful
ems og ljóSin. Þau eiga sér krappa leiS milli skers og báru. En talcist
þeirn að þræða hana, verður þaS glæsileg sigling.“
Þegar SigurSur gaf út þessa þætti aS nýju þrjátíu árurn síðar,
1949, sleppti hann „Kolufelli", viðurkenndi, aS andinn hefði elcki verið
yfir sér, þegar hann samdi þá sögu, hún ekki verið skrifuð af neinni