Andvari - 01.01.1976, Page 148

146
ANDRÉS BJÖRNSSON
ANDVARX
liver maður fær hér á dag, og hálfpott af
hálffúlu vatni að drekka og jprjá pela af
baunavatni á dag. Þetta er aiit, sem maður
fær hér af munaðarvörunum til að við-
halda enu dauðiega lífi.----Það er þó
miklu verra en í hegningarstaðnum
grimmdarinnar og illskunnar, því þar fær
maður þó háift annað pund af hálfhráu
brauðrusli og háifpott súrt vatn og 3 pela
,, (rammíerssúpu)“ á dag og 4 lóð af hesta-
keti, dragúldin!!
Láti þér nú Guð almáttugan og mann-
ástina, Herra Jón Sigurðsson, hræra hjarta
yðar — bænheyra mig um að útleysa bók-
ina og að ég fái hana til mín áður ég fer
heirn — og að ég verði sendur heim með
fyrsta skipi, þvi ef ég kemst ekki heirn í
vor eða með einhverjum af fyrstu skipun-
um, sem sigla tii íslands, þá kemst ég það
aldrei, nema ég geti það af sjálfsdáðum,
og það get ég nú ekki sakir fátæktarinn-
ar, en drepst nú bráðum af hor og hungri
og klæðleysi. — I Guðs almáttugs nafni!
eilíflega verið þér sælir og tímanlega!
Herra Jón Sigurðsson forseti ens íslenzka
bókmenntafélags í Kaupmannahöfn og
Alþingismaðr og Alræðismaður ennar ís-
lenzku þjóðar! —
,,Ladegaarden“ þann 4a Febrúarímáð.
1857 (1858).
Sölvi Helgason lslandus
eða réttara sagt:
Sölvi Helgafóstri Islendingur
Auminginn harmanna — fjöruga
sálin — en fuliur v'ona: Sölvi!
und sólu grætur.---------
Síðara bréf Sölva til Jóns Sigurðsson-
ar er ritað úr sama stað mánuði seinna.
Er það að miklu leyti ertdurtekning hins
fyrrá, því að Jón hefur þá ekki enn svar-
að Sölva og bænakvaki hans. Fyrra bréfið
er hér tilfært, af því að það lýsir Sölva
bezt af öllu, sem ég hef fundið, og er auk
þess beint frá hans eigin hendi. Að vísu
slær sumstaðar dálítið út í fyrir honum,
en bréfið bendir líka á sterk persónuleika-
einkenni mannsins. Þó að hann sé kval-
inn og niðurbrotinn á sál og líkama, hefst
hann þó upp þess í milli-af því stórlyndi,
sem honum er í brjóst lagið. Bréfið er
fyrst og fremst átakanlegt, en Sölvi er þó
ekki beygðari en svo, að hann hefur í hót-
unum við forsetann og finnur að stjórn
hans á bókmenntafélaginu í allri kurteisi
þó. Þetta er mikil dirfska, þar sem hann
þarfnast umfram ailt hjálpar Jóns Sig-
urðssonar. Auðséð er, að Jón hefur eitt-
hvað litið til með honum og léð honuin
bækur til að lesa. Af síðara bréfinu er að
sjá, að Gísli Brynjólfsson hafi líka eitt-
hvað liðsinnt honum. Þar kemur í ljós,
að Sölvi hefur lesið kvæði hans Farald
og hrifizt mjög af því og einnig Fjölnis-
mönnum, Tómasi Sæmundssyni og Jón-
asi Hallgrímssyni. Af öðrum gögnum
sést, að hann hefur lesið Mann og konu
Jóns Thoroddsen, því að hann líkir manni
einum við Bárð á Búrfelli í háði.
Mál og stíll Sölva og stafsetning á
bréfi hans ber ekki merki menntunar-
skorts, heldur hið gagnstæða. Bréfkafl-
arnir eru hér ekki birtir stafréttir, en staf-
setning Sölva er í ýmsum atriðum nokkuð
fyrnd. Skriftin er örsmá, svo menn hljóta
að undrast arnarsjón hans og handstyrk
mannsins, sem hélt á pennanum. Þetta á
við um allt, sem eftir hann liggur skrifað.
Harður háskóli hefur tugthúsið reynzt
Sölva Helgasyni, en sarnt hefur hann ef-
laust eitthvað af því lært. Fengið hefur
Jón Sigurðsson bréf hans, og sagt er, að
Sölvi kæmi sæmilega klæddur til Islands
aftur. Það hafa landar hans í Kaupmanna-
höfn og líklega fyrst og freinst Jón Sig-
urðsson séð um; en sjálfur mun Sölvi hafa
haft á því hug, að „hefna þess í héraði.