Jörð - 01.06.1942, Qupperneq 126

unda þan metorð, scm annars er haldið stranglega innan vé-
handa stórvelda. Rétt á eftir gerðu Bi-etar slíkt liið sama.
Vér Islendingar mættum gjarnan iiugleiða þetta dálitið. Það
er ekki það hégómamál, sem yfirborðsáliti kann að sýnast.
Það er ekki verið að segja, að vér eigum að halda að þjóðlegri
og mannlegri virðingu vorri í því skyni að vinna hylli Banda-
ríkjamanna og Breta. En ekki mundi það saka, þó að liin
nánu kvnni, er þeir fá af oss í bráðabirgðasambýli þvi, er nú
á sér stað hér í landinu, velcti með þeim fölskvalausa virð-
ingu fyrir þjóð vorri. Það mun miklu heldur sannast, að af
slíku mundi þjóð vorri stafa sú fyrirgreiðsla i framtíðinni,
sem helzt mætti jafna til sérstöðu lands vors meðal landanna.
Sumum finnst víst hégómlegt, live mikið er talað um Norð-
menn vor á meðal, miðað við umtal vort um aðrar undirok-
aðar þjóðir. En meðal undirokuðu þjóðanna liafa Norðmenn
að ýmsu sérstöðu, sem gerir þetta eðlilegt. Þeir eru nágrannar
vorir og náfrændur. Og baráttan hefur umfram allt verið á
andlegu sviði af þeirra hálfu — auðvilað af illri nauðsyn öðr-
um þræði; það er hin óvirka andstaða Gandhi’s framkvæmd
i Norðurálfulandi og það undir miklu erfiðari kringumstæð-
um þó enn í Indlandi; það eru vopn guðspjallanna í viðureign
við vopn þess heims, sem er arfþegi dýrarikisins og á leiðinni
þangað aftur. Viðureign Þjóðverja við Norðmenn er sérstakri
beizkju blandin vegna kenninga Nazista um sérstöðu hins
norræna kynstofns, er þeir telja sjálfa sig til: Hlutfallið minn-
ir á ævintýrin, sem segja frá tilraunum trölls til að þjaka
mennskri mev til ástar við sig. Og ef bregða mætli fyrir sig
ganmi um voðalegt viðhorf, þá mætti segja, að hér eigi við
hin fleygu ummæli Spegilsins: „Skelfing getur ástin gert hann
illan.“
SAMÚÐ — það er lausnarorðið hvar, sem við verður
komið — innan þjóðfélags sem þjóða á milli. Kljúf-
um með Iiugsun inn úr yzta borði orðsins, sem e. t. v. hefur
fengið á sig óverðskuldaðan hégómahlæ í auguin vorum, af
því að vér höfum verið yfirhorðsmenn, — og vér mununi
skilja, að það er samiið milli flokka og stétta, sem oss vantar
124 jöb»