Skagfirðingabók - 01.01.1967, Page 122

FRÁ HARÐINDAVORINU 1887
eftir KRISTMUND BJARNASON
Inngangsorð
SÍÐARI hluti 19. aldar var harðindabálkur með litlum úrtök-
um. ísavetur voru margir, vorharðindi tíð, sumur oft hrakviðrasöm,
enda lá ís oft fyrir landi meiri hluta árs. Helzta fréttaefni blaða á þessu
tímabili voru slysfarir, fellir, hungur, og ekki verður svo litið í Ijóða-
bækur, að lesandinn hnjóti ekki um kvæði um hafís og hallæri. Krist-
ján Jónsson yrkir Nú er frost á Fróni á þorraþrælnum 1866 og séra
Matthías kvæðið Hafísinn á páskum 1888. Mætti svo lengi telja.
Veturinn 1880-1881 tekur steininn úr. Hann hefur verið kallaður
frostaveturinn mikli. Mun frostið þá hafa nálgazt 40 stig á C., þegar
mest var. Þá frusu útigangshestar í hel á þorra, en bæjarhús fennti
víða í kaf. Má þá geta sér til um líðan almennings.
Sumarið 1881 var hrakviðrasamt í Skagafirði, og varð heyfengur
ónógur og kostarýr. Veturinn 1881-1882 var og hinn harðasti, en
veðrátra um vorið og sumarið varð þó öllum þyngri í skauti. í Skaga-
firði drapst nær helmingur lamba um vorið, á sumum bæjum tórðu
aðeins örfá. Ekki verður með vissu sagt, hve mikið féll af bústofni,
en víst er, að víða var höggvið í hann stórt skarð. Ofan á öll þessi
vandræði bættist svo skæð landfarsótt, mislingaveikin, enda var sum-
arið við hana kennt. Fjöldi fólks lézt, m. a. flest börn, sem fæðzt höfðu
um veturinn eða vorið. Þeir, sem aftur komust til heilsu, voru lengi
að ná sér. Vinnutap varð því gífurlegt. Hafís lá fyrir Norðurlandi
um sumarið og teppti siglingar. Skip komu fyrst á hafnir í ágústlok.
Árin 1883 og 1884 máttu heita meðalár, en með árinu 1885 hefjast
aftökurnar aftur og ná hámarki fellisárið 1887. Bréfin hér á eftir gefa
120