Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2014, Side 55

54
uppruna sinn.92 Til dæmis hafi ein fjölskyldan sem eigi ættir að rekja til
eins Brasilíufarans stært sig af því að hafa verið læknar aftur til þess tíma er
fjölskyldan bjó á Íslandi. Það hafi síðan komið í ljós í Íslandsheimsókn eins
fjölskyldumeðlimsins að engir læknar hefðu verið meðal fjölskyldumeð-
lima hennar á Norðurlandi um miðja 19. öldina en þó hafi ein ættmóðirin
verið yfirsetukona.
Nokkuð vantar einnig upp á að tengslin við Ísland standist þær vænt-
ingar sem gerðar eru. Roberto heimsótti Ísland og ferðaðist hringinn í
kringum landið í þeim tilgangi að vitja heimaslóða ættfeðra sinna. Fyrir
komu sína hafði hann á tilfinningaríkan hátt lýst tengslum sínum við
Ísland og hugmyndum sínum um landið, sem helst voru byggðar á því
að skoða póstkort sem ættingjar hans höfðu keypt á Íslandi, og hann tal-
aði einnig um hversu mikilvægt það væri fyrir hann að vera af íslenskum
uppruna. Hann hefði lengi langað að koma til Íslands en fyndist hann
skorta tengingu við Íslendinga til að geta lagt í ferðina. Dvölin á landinu
varð honum hins vegar ekki til eins mikillar gleði og hann hafði vonað.
Roberto kvaðst meðal annars hafa saknað landslagsins sem hann sá á póst-
kortunum og hann hafi ekki gert sér grein fyrir því að mismunandi hlutar
Íslands væru jafn ólíkir og raunin er. Í samræðum Eyrúnar við hann kom
fram að honum fannst lítið til bæjarstæðis langalangafa síns koma og hann
náði ekki að tengjast vel íslenskum ættingjum sem höfðu sýnt komu hans
áhuga. Aðspurður hvað honum hefði síðan fundist um Ísland sagði hann
að honum þætti það „öðruvísi“ og átti þá við að honum fyndist landið ólíkt
því sem hann hafði gert sér í hugarlund. Hér lagði hann megináherslu á
stolt sitt yfir að hafa haft efni á því að takast ferðina á hendur, einn systkina
sinna.
Niðurlag
Áhersla afkomenda Brasilíufaranna á íslenskan uppruna sinn felur í sér
endurvakningu á ákveðinni sögu sem öðlast mikilvægi í samtímanum.
Kenningar um félagslegt minni benda einmitt á hvernig minni skapar túlk-
unarramma þar sem fortíðin hefur virka nánd í nútímanum og er sem slík
mikilvæg í félagslegu samhengi .93 Eins og Andreas Huyssen hefur fjallað
92 Kristján Jónsson, „Að snerta jörð forfeðranna“, bls. 32.
93 Popular memory group, „Popular Memory: Theory, Politics, Methods“, bls. 244;
Climo og Cattell, „Introduction. Meaning in Social Memory and History. Anthro-
pological Perspectives“, bls. 4.
EyRún EyþóRsdóttiR oG KRistín LoftsdóttiR