Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2014, Side 198

197
hvílir endursköpun skápsins ekki á herðum einstaklingsins heldur er það
„samfélagið sem þarf að fella þá heterónormatívu og hómófóbísku dulu
sem það er með fyrir augunum og hætta að gera sér fyrirframvæntingar
um ástir annarra“.17 Þess vegna er athyglisvert að Ármann færir í fram-
haldinu ábyrgðina af meirihlutasamfélaginu yfir á gleðigönguna, hinsegin
daga og hinsegin fólk þar með. Hugmyndin um skápinn verður ekki til á
hinsegin dögum. Hún er til staðar alla daga. Það veit hinsegin fólk hvað
best, því það þarf stöðugt að hafna gagnkynhneigðinni og sís-kynjuninni
sem orðræðan þröngvar upp á það, en vera að öðrum kosti innlimað í hin
gagnkynhneigðu viðmið.
Af þessum sökum er málum ekki þannig háttað að ef hinsegin daga
nyti ekki við myndu skápar, hommar og samkynhneigð hverfa. Þvert á
móti tæki gagnkynhneigðin einfaldlega öll völd og héldi þeim ótrufluð.
Þögnin sem Ármann telur umlykja samkynhneigð, homma og skápa allan
ársins hring er því ekki endilega til marks um að íslenskar fjölskyldur og
einstaklingar séu tilbúin til að láta af fyrirframvæntingum um kynhneigð
fólks. Þessi þögn er ekki síður vitnisburður um viðvarandi gagnkynhneigt
forræði og útilokun. Það að orð eins og samkynhneigð, hommi og hinseg-
in koma upp í svo ríkum mæli í kringum hinsegin daga sýnir að hugmynd-
irnar og flokkunin að baki þeim heyra ekki sögunni til. Þvert á móti koma
forsendur þeirra fyrst í ljós þegar gagnkynhneigðin er trufluð. Markmiðið
hlýtur auðvitað að vera að brjóta niður hugmyndina um skápinn en fyrst
þarf að afbyggja undirstöður hans, hið gagnkynhneigða, sís-kynjaða for-
ræði. Það verður ekki gert með því afneita tilvist þess eða áhrifamætti,
hvað þá með þeirri hugmynd að hinsegin fólk geti unnið bug á eigin jað-
arsetningu með hugarfarsbreytingunni einni saman.
Útópísk sýn – jarðbundin barátta
Hinsegin baráttu, gleðigöngur og hinsegin daga þarf stöðugt að endur-
skoða og endurskapa til að takast á við breytingar, bæði á réttindum og
stöðu hinsegin fólks og birtingamyndum valdsins sem mótar líf þess. Nú
þegar baráttan hefur breyst og minni áhersla er lögð á lagaleg réttindi18 er
desire. I feel that there is no end to coming out; I can never be out always and for-
ever, as new interactions make for new times to come out, new evaluations about
whether a time is right, new worries about how others will respond“ (bls. 247).
17 Ármann Jakobsson, „Judy Garland er löngu dauð“, bls. 205.
18 Höfundar telja þó að enn megi bæta lagavernd hinsegin fólks og sömuleiðis auka
réttindi trans*fólks og annarra sem falla út fyrir „kynjanormið“.
GLIMMERSPRENGJAN SEM EKKI SPRAKK