Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2014, Blaðsíða 93

92
og Snjólaug áttu 64 kindur. Ábúendur annarra jarða í byggðinni áttu að
meðaltali 12 fjár og meðalbóndinn í nýlendunni allri átti 9 kindur. Með
þetta í huga má leiða líkur að því að fjölskyldan á Víðivöllum hafi í aukn-
um mæli lagt áherslu á fjárbúskap fram yfir annan búskap eða kornrækt en
hún átti einnig sex kýr, tvo uxa, fjóra kálfa og einn hest og hafði brotið eina
ekru (4000 m2) undir kartöflur og annað grænmeti.14 Þrátt fyrir þennan
fjölda fjár sýna verslunarreikningar þeirra að þau hafa ekki verið sjálfum
sér nóg um efni til klæðagerðar, enda ullarfatnaður um margt óhentugur í
sumarhitum sléttunnar. Vera má að ullin hafi verið notuð sem verslunar-
vara og að Snjólaug hafi prjónað vettlinga, sokka og annað prjónles sem
selt var af bæ. Ullarvinna kvenna í nýlendunni virðist hafa verið mikilvæg
verslunarvara um aldamótin 1900 líkt og Björg Jónsdóttir minntist á í bréfi
til ástkærs vinar síns árið 1900:
Síðan ég kom hingað að fljótinu hefur margt breyst til batnaðar. […]
Þá var lítið eitt prjónað en ullin þó í litlu verði, en nú á hver einasta
kona prjónavél og tæta og prjóna allan nærfatnað og auk þess meir
og minna af prjónlesi eða sokkum, sum staðar 100 dollara virði. og
seljast héðan úr nýlendunni mörg hundruð pör sokka og vettlinga
víðs vegar og til gulllandsins vestur við haf.15
Í öðru bindi Sögu Íslendinga í Vesturheimi, um Nýja Ísland, segir Þor steinn
Þ. Þorsteinsson að fjárrækt hafi verið af mjög skornum skammti á fyrstu
árum nýlendunnar enda hafi skógi vaxið landsvæðið hentað illa til beitar
auk þess sem þar leyndust margar hættur fyrir fé.16 Samkvæmt fjártali frá
árinu 1879 sem birt var í dagblaðinu Framfara, voru einungis 25 kindur í
nýlendunni það ár17 en árið 1891 vor þær orðnar 2468.18 Tölurnar benda til
þess að eftir því sem skógurinn var ruddur hafi landnemarnir kosið að auka
við fjárstofninn fremur en að brjóta land undir kornrækt.
Fjárrækt á Nýja-Íslandi krafðist aðlögunar að nýjum aðstæðum enda
14 Baldwin L. Baldwinson, The 1891–1892 Census of Icelanders in Canada, Winnipeg:
Wheatfield Press, 1980, bls. 19.
15 Björg Jónsdóttir til „ástkærs vinar“, 28. janúar 1900, Bréf Vestur-Íslendinga, 2. bindi,
bls. 484.
16 Þorsteinn Þ. Þorsteinsson, Saga Íslendinga í Vesturheimi, 2. bindi, Winnipeg:
Þjóðræknisfélag Íslendinga í Vesturheimi, 1943, bls. 136
17 Framfari 10. apríl 1880, bls. 740–741. Blaðsíðutalið vísar í útgáfu The Gimli
Chapter of the Icelandic National League of North America á ensku frá árinu
1986.
18 Baldwin L. Baldwinson, The 1891–1892 Census of Icelanders in Canada, bls. 26.
ÁGústA EdwALd