Jón á Bægisá - 01.12.2010, Page 103
Sendibréfum þýðingar (1530)
með; eins og í sjötta kafla Jóhannesarguðspjallsins1 þar sem Kristur segir:
Diesen hat Gott der Vater versiegelt. [Þennan mann hefur Guð, faðirinn
innsiglað.] Þarna hefði líklega hljómað betur á þýsku að segja: Diesen hat
Gott der Vater gezeichnet [Þennan mann hefur Guð, faðirinn auðkennt]
eða diesen meinet Gott der Vater [Guð, faðirinn á við þennan mann]. En ég
vildi frekar halla á þýska tungu, heldur en víkja frá orðinu.2 Æ já, þýðingar
eru ekki hvers manns kúnst eins og vitfirrtu dýrlingarnir vilja vera láta; til
þess þarf réttsýnt, guðrækið, trúfast, kostgæfið, guðhrætt, kristið, hálært,
lífsreynt og þjálfað hjartalag. Því fullyrði ég að enginn kristinn maður sem
er óheill í trúnnixl eða er uppreisnarmaður3 geti þýtt sannferðuglega; sem
sést best á þýsku þýðingunni á Spámönnunum sem kennd er við Worms4
og greinilega hefur verið lögð mikil alúð við og þýsku minni fylgt náið. En
þar hafa gyðingar5 komið að málum sem hafa litla ást á Kristi — útaf fyrir
sig hefðu alúð og listfengi nægt þarna.6
Svo mikið sé um þýðingar og eðli tungumálanna sagt. En nú var ég
1 Þýð.: Jóhannesarguðspjall 6:27 — ÍB’07, NT bls. 123: „ Aflið yður eigi þeirrar fæðu sem
eyðist heldur þeirrar fæðu sem varir til eilífs lífs og Mannssonurinn mun gefa yður. Því
faðirinn, sjálfur Guð, hefur veitt honum vald sitt.“
2 Þýð.: Michael D. Marlowe endurskoðaði og skýrði enska þýðingu dr. Garys Mann á Ein
Sendbrief vom Dolmetschen 2003 og er textinn birtur á vefsíðunni www.bible-researcher.
com. Þar er útskýrt í neðanmálsgrein að „það er augljóst af spássíuathugasemd Lúthers
við Jóhannesarguðspjall 6:27 í þýska Testamentinu, að Lúther vill þýða gríska orðið
espragisen mjög bókstaflega á þessum stað, því þýska orðið versiegelt [innsiglaðj muni
gefa í skyn merkinguna „merkt innsigli heilags anda“ (þýð.: Eins og merkingin er í
Bréfi Páls til Efeseusmanna 1:13). Spássíusathugasemd hans við Jóhannesarguðspjall 6:27
hljómar svona: „Innsiglað þýðir að vera fylltur heilögum anda, svo að hver sem át af
þessum mat (eins og í næstu versum á eftir) meðtekur þar með heilagan anda og mun
lifa að eilífu." Það er þó óljóst hvaða kennisetningu Lúther vill veita stuðning með
þessari túlkun sinni. Hann átti á þessum tíma í flóknum deilum um eðli og verkun alt-
arissakramentisins. “
3 Þýð.: Hér notar Lúther orðið „Rottengeist" sem mun vera afleitt af „Rotte Korah“, þar
sem Rotte þýðir gengi, klíka, óaldarflokkur, en Korah leiddi hóp manna sem reis upp
gegn Móse í eyðimörkinni. Með „kein falscher Christ noch Rottengeist“ á Lúther hér
við þá tvo endurskírendur sem nefndir eru í næstu neðanmálsgrein.
4 Þýð.: Þar birtist 1527 Spámannaþýðing tveggja leiðandi endurskírenda, Hans Denk og
Ludwig Hátzer, en endurskírendur voru mótmælendatrúarflokkur sem kom fram í Zú-
rich um 1520 og hélt fram fullorðinsskírn í stað barnaskírnar.
5 Þýð.: Hér á Lúther líklega við að rabbínar hafi lagt hönd á plóginn við þýðingar og túlk-
anir úr hebresku og þar með haft gyðinglegar áherslur og sjónarliorn en ekki kristin.
6 Þýð.: í öllum þessum kafla er Lúther að tala um „... grundvallarprinsíp í meðhöndlun
helgra texta: Eingöngu í trúarlega innblásnu ástandi, ekki úr veraldlega-rökrænni fjar-
lægð getur þýðandi komið hinu Heilaga Orði réttilega til skila ...“ (Gardt, Andreas,
Geschichte der Sprachwissenschafi in Deutschland: vom Mittelalter bis ins 20. Jahrhundert,
bls. 89 - de Gruyter; Berlin 1999.)
á .ýSœyúá— Ég kann að þýða; það kunnið þið ekki.
ioi