Rauðka : úrval úr Speglinum - 01.06.1944, Blaðsíða 95
(XII. 23.-24.)
Mœöu og Pestarannáll.
ANNO MCMXXXVII.
Árið hófst með hörkufrostum og almennilegum
peningafelli. Var þá það ráð tekið af búþegnum,
að tillögum beztu manna þjóðarinnar, að setja
guð á gaddinn, og létti við það mjög á fóðrunum.
Sumsstaðar var nyt kúa aukin með því að efla til
sönglistar í fjósum úti; reyndust lögin misjafn-
lega, en þó voru þess dæmi, að kýr komust upp í
20 merkur, ef leikið var: „Boli, boli bankar á dyr“,
og hefur ljóð þetta síðan verið löggilt sem þjóð-
söngur Búnaðarfélags íslands. Utanför Jóns for-
seta til Orkneyja. Sat hann þar veizlur stórar,
svo sem lesa má í Orkneyingasögu, og sagði ferða-
sögu sína á Alþingi, er heim kom. Deilur innan
klerkavalds og heimatrúboðs. Leiddu þeir þar sam-
an guðspjallahesta sína Haraldur erkibiskup og
harðsnúinn flokkur íhalds með aðstoð dana, og
veitti ýmsum verr, þar til er Svíar veittu Haraldi
lið, og sendu honum berserk einn, er talinn var
fimm manna maki, þeirra er gildir voru. Urðu þá
skjót umskipti og ræður Haraldur síðan einn öllu
um sáluhjálp landsmanna, ásamt Sigurði biskups-
tungu, guðhræddum manni. Þá rigndi síld í Bjarn-
areyjum, var það Póllandssíld, en söltunarleyfi
voru þá enn ekki útgefin og fór aflinn svo for-
görðum. Nauthveli rak í Sandgerði í kjördæmi
Ólafs Þórs. Var það flensað og flykkjunum útbýtt
meðal rétttrúaðra í kjördæminu, en kosningar
stóðu fyrir dyrum. Urðu þá margir rétttrúaðir,
þeir er áður voru hundheiðnir. Vísindamaður vest-
an hafs fann upp nýstárlegt áhald, er kallað er
lygamælir. Var hann reyndur við útvarpsumræð-
ur þær, er fram fóru fyrir kosningarnar, en
fræðingum, ef þeir væru úníformeraðir? Vér segj-
um: Jú. Eins og ástandið er nú, getur hver og
einn, sem ekki er því kunnugri, tekið þá fyrir al-
menna, skikkanlega borgara, og því fer nú einatt
sem fer. Vér teljum það sé æðimunur að geta
þekkt þá tilsýndar frá Lækjartorgi og vestur á
Pósthúshorn, og geta þá stungið sér inn í Kola-
sund eða inn til Páls frá Þverá, ef maður vill ekki
mæta þeim. Eins og allir sjá, er þetta ómögulegt
meðan þeir eru ekki auðkenndir.
Vér leyfum oss hérmeð að leggja þessa uppá-
stungu undir dóm þjóðarinnar og hvetja þing og
stjórn til þess að koma þessu nauðsynjamáli í
kring í haust, undir eins og þeir eru búnir að
hnuðla saman einhverri stjórn. Þetta á alls ekki
að þurfa að verða neitt flokksmál, heldur geta
allir sameinast um þessa sjálfsögðu kröfu. Aðeins
er eitt, sem vér viljum hafa öðruvísi en danir,
undir öllum kringumstæðum. Þeir ákveða tíu ár
til að ávinna sér þessi fríðindi, en vér leggjum til
að úníformið komi um leið og hrm.-titillinn, svo
að almenningur geti strax tekið sig í akt — því
að margt getur skeð á tíu árum.
Lögvitringur SPEGILSINS.
91