Úrval - 01.02.1946, Blaðsíða 44
42
tÍRVAL
in, og loks fer allt viðskipta-
líf úr skorðum.
Dr. Hansen vill að stjórnar-
völdin safni skýrslum um það
einkafjármagn, sem líkur eru
til að renni til framleiðslunnar
á hverjum tíma, og ákveði síðan,
hve mikið ríkisfjármagn þurfi
að leggja fram til þess að
tryggja atvinnu handa öllum og
fullkomria nýtingu allra auð-
linda Tandsins. Hann segir, að
það sé siðferðilegur glæpur að
láta viðgangast að atvinnuleysi
sé til, og að auðlindir landsins
séu ekki nýttar til fulls, til
fyllstu hagsældar fyrir þjóðina.
Hann segir, að líkja megi
fjármálastjórn við rafmagn.
Hún getur blásið lífi og þrótti
í hrörnandi hagkerfi. Þegar
viðskipti eru treg, á stjómin að
lækka skatta og efla kaupgetu
almennings með því að auka
hiklaust opinberar framkvæmd-
ir. En þegar viðskiptin blómg-
ast á stjórnin að hækka skatt-
ana og draga úr opinberum
framkvændum.
Nú kann einhver að spyrja:
Hvernig fer um fjárhag ríkisins,
ef fjárhagsáætlun þess á ekki
fyrst og fremst að miðast við
tekjurnar, heldur við „atvinnu
handa öllum“ og „fullkomna nýt-
ingu allra auðlinda landsins. ‘ ‘ Er
þá nokkumtíma hægt að jafna
tekjur og gjöld ríkissjóðs? Og
ef við hvorki hirðum um né
getum látið tekjur og gjöld
standast á, em þessar fyrir-
ætlanir þá ekki óframkvæman-
legar? Það hefir alltaf verið
almenn skoðun hagfræðinga,
að langvarandi tekjulialli hjá
ríkissjóði leiði óhjákvæmilega
til verðbólgu, fátæktar ein-
stakra stétta innan þjóðfélags-
ins og síðar til gjaldþrots,
ringulreiðar og upplausnar.
Einstaklingurinn má ekki eyða
meira en hann aflar, ef hann á
ekki að verða gjaldþrota. Hann
getur ekki bjargað sér með lán-
tökum nema um stundarsakir.
Þó að þetta eigi við um ein-
staklinga, segir dr. Hansen,
gegnir öðru máli um ríkissjóð.
Ríkissjóður þarf aldrei að borga,
upp skuldir sínar. „Flestir eru
þeirrar skoðunar,“ segir hann,
„að ríkisskuldir séu sama eðlis
og skuldir einstaklinga, eins
þótt þær sé innanlandsskuldir,
og að þær verði að greiðast 4
sama hátt. Þessi skoðun . . . er
algerlega röng ... Þjóð getur
gert sig fátæka með því að
greiða niður ríkisskuldir sínar.
Ástæðan er sú, að slík skulda-