Úrval - 01.02.1946, Qupperneq 61

JARÐGÖNG FANGANNA
59
eins 15 metra frá varðtuminum.
Við urðum sem steini lostnir,
þegar hann sagði okkur frá
loessu. Átti ársvinna 500 manna
að reynast einskisvirði ? En
mennirnir vildu ekki snúa við.
Það var hættuspil að fram-
kvæma flótta nú. En það var
jafn áhættusamt að bíða í mán-
uð eftir næsta nýtungli og lengja
jarðgöngin á meðan um 30 fet.
Áuk þess voru öll fölsuðu skjöl-
in dagsett og yrði að búa ný til.
Það reið baggamuniim.
Fyrsti flóttamaðurinn skreið
að limgirðingu og dró reipi á
eftir sér, en hann átti að kippa
í það, þegar óhætt væri fyrir
þann næsta að koma upp. Varð-
maðurinn í turninum veitti
skóginum enga eftirtekt, en lét
leitarljósið leika um gaddavírs-
girðingima og skálana. Tveir
aðrir verðir gengu fram og aft-
ur meðfram girðingunni. Þegar
þeir voru úr augsýn, var kippt
í reipið og næsti maður slapp
yfir til skógarins.
Það tók meira en klukkustund
að koma fyrstu 20 mönnunum
af stað. Þeir áttu allir að fara
með jámbrautarlest og héldu
allir til Sagan stöðvarinnar, sem
var mílufjórðung í burtu. Við
vissum nákvæmlega um brott-
farartíma lestanna, því að varð-
menn höfðu smyglað til okkar
ferðaáætlunum.
I skála nr. 104 vakti fyrsta
töfin mikinn ugg. Einhver mis-
tök höfðu átt sér stað, en hver?
Flóttamennimir sátu í hnapp,
kynlegt samansafn velbúinna
borgara, verkamanna og þýzkra
liðþjálfa, og vonuðu að „snuðr-
arnir“ rælrust ekki inn. Klukk-
an hálftíu fundu mennirnir við
hleraopið kaldan gust. Það
þýddi, að göngin höfðu verið
opnuð. Niðurbældur fagnaðar-
kliður fór um skálann.
Svo komu aðrar tafir. Sand-
hrun tafði flóttamennina í
hálfa aðra klukkustund. Stund-
um fóru dráttarvagnamir út af
teinunum. Menn, sem bám
handtöskur eða voru með teppi
yfir sér, urðu fastir í þröngum
göngum og þorðu ekki að
hreyfa sig af ótta við jarðhrun.
Við vorum langt á eftir áætlim.
Um miðnætti hvinu loftvamar-
lúðramir og öll Ijós, þar á meðal
okkar, dóu út. Það var nú auð-
sætt, að ekki myndu nema 100
menn sleppa fyrir dögun. Það
varð að kveikja á ljóskeram og
flytja þau um göngin.
Við, sem vorum í skálanum,
heyrðum fjarlæga sprengju-
8*