Vísir - 14.12.1960, Page 4

er mikils vísir“, því að hvort tveggja er, að á þessari hálfu öld
hefur lífið i höfuðstaðnum og landinu öllu blómgazt til meiri
frétta, og menn þeir, sem starfað hafa við Vísi, fundið þær og
fært fólJd — ásamt öðru efni — svo vel fram reiddar, að menn
hafa eTcki viljað án blaðsins vera, og þess vegna er Visir orðinn
fimmtugur.
Dagblöð hljóta að tel'ast meðal hornsteina i lífi frjálsrar menn-
ingarþjóðar á þessari öld, og frumherjunum i hópi islenzkra
dagblaða og þeim mönnunum, sem þar ruddu brautina, ber að
þakka. Islenzkir blaðamenn hljóta að hugsa með þökk og virð-
inju tll Vísis á fimmtugsafmælinu og óska þess, að hann nái enn
vel að dafna á komandi árum. Þeir liljóta að minnast þess, að
hefðu stofnendur dagblaðsins 1910 ekki átt þor og seiglu, sem
til þess dugði að styðja visinn til lifvænlegs þroska, væri starfs-
vangur blaðamanna hér á landi í dag fáskrúðugri en raun ber
vitni, og saga fleiri dagblaða en Vísis væri þá styttri. Þess vegna
sendm Blrðamannafélag íslands Vísi beztu afmæliskveðjur og
framtíðaróskir.
Andrés K'ristjánsson
form. Blaðamannafélags lslands.
Tildrög blaðamennsku minnar.
Iíg sigldi til Kaupmannahufnar árið 1911
að afloknu stúdentsprófi, innritaðist í há-
skólann, gaf upp lög seni námsgrein, en las
sama og ekkert í þeim, en tók heimspckipróf
um vorið.
í þá daga var ekki talið neitt vit í því að
lesa annað en lögfræði, læknisfræði eða guð-
fræði, en ég hafði cngan áhuga á þessum
fræðigreinum. Helzt hneygðist hugur minn að
náttúrufræði og bókmenntum, en ekki þóttu
þau fög álitleg til framtíðaratvinnu.
Næsta liaust lét ég innrita mig í Háskóla
Islands og gaf enn upp lög, en las lítið.
I þá daga hafði ég eins og fleiri ungir
menn mikinn áhuga á pólitík, enda har
PÓIitík þeirra tima mjög af seinni tíma mjöl-
sekkja- og matarpólitík, þar sem þá var barizt
af hreinum hvötum fyrir fyrir frelsi landsins
og fullveldi.
Sumarið 1914 bauð kunnin'gi minn, Einar
Gunnarsson, mér Vísi til kaups og varð það
llr, að ég keypti hann og tók við ritstjórn
hans 1. apríl.
Ég var nú orðinn staðráðinn í því að taka
próf í lögum, og var sá einfeldningur að
halda, að ég gæti sameinað laganámið rit-
stjórninni. Ég sá brátt, að það var ómögulegt.
Pað var þvi aðalástæðan fyrir þvi, að ég
seldi hlaðið árið eftir. Próf tók ég í lögum
þrem árum síðar.
Blaðið seldi ég hlutafélagi, en ritstjóri varð
Hjortur Hjartarson lögfræðingur, en hans naut
skammt við, því að hann dó skömmu síðar.
Ástandið í næstsíðustu heimsstyrjöld.
Eg tók við ritstjórn Vísis í byrjun næst-
siðustu heimsstyrjaldar. Þá var flest með
oðrum svip hér í Reykjavík, en þvi er ekki
i'ægt að lýsa í stuttri blaðagrein.
111 svo a® éS snúi mér aftur að ritstjórn
V'sis, þa reyndi ég eins og unnt var, að halda
hlaðinu hlutlausu, en það var enginn hægðar-
leikur.
Þýzkar fréttir var ómögulegt að fá.
Að vísu náði ég i fréttir frá einhverri á-
reiðanlegustu fréttastofu Englands, Central
News, en þær voru vitanlega hlutdrægar.
Altur á móti fékk Morgunblaðið ókeypis
stjórnarskeyti fyrir aðstoð hr. Cable, sem
þá var orðinn aðalkonsúll Englendinga hér
og hafði hér ískyggilega mikil völd.
Konsúllinn neitaði Visi um skeytin, mun
ekki hafa þótt hann nógu enskur í skoðunum.
Visir fekk þó síðar skeytin fyrir atbeina
Ccntral News.
Gunnar Sigurðsson.
Ég skammaði konsúl Cable í Visi og mun
hann hafa ráðið þvi að skeytin voru aftur
tekin af Vísi.. Mér sárnaði mjög að sjá hvernig
sum blöðin og einstaklingar skriðu og snobb-
uðu fyrir Englendingum, en við vorum þá í
raun og veru herteknir af þeim.
Skop og háð.
Þeir, er kynna sér Visi frá þeirri tíð, er
ég var ritstjóri munu sjá, að þar er meira
af háð- og skopgreinum en síðar liefur tíðkazt,
bæði um það blað og önnur.
Það sýndi sig, að almenningi féll það vel
í geð, því blöð með slíkuin greinum seldust
enn betur og sum alveg upp, eins og t. d.
grein.n „Nýja bakaríið“, er var uin stjórnar-
úthlutun matvæla.
íslendingar hafa góðan smekk fyrir skopi
og háði. Það þykist ég hafa sýnt með útgáfu
íslenzkrar fyndni. Þeir þola lika sjálfir skop
illa og þess vegna verður það beittasta vopnið
á bá sjáll'a, á þjóðfélagið og meinsemdir þess
í höndum hæfs manns.
Málvöndun.
Ég reyndi að vanda málið á Vísi eftir föng-
um í minni ritstjórnartíð og geta má þess,
blaðinu til hróss, að það hefur löngum skarað
fram úr öðrum blöðum i því efni, sem lijá
mörgum blaðanna er næsta bágborið.
Það skal viðurkennt, að það er hægara sagt
en gjört að rita blöð, sem margir skrifa í,
á vönduðu máli, en liitt má fullyrða, að í
minni ritstjórnartið voru þó blaðamennirnir
sendibréfsfærir, en svo virðist vart nú.
Ég trúi varla, að hægt sé að benda á mál-
blóm eins og t. d. ,,brigðrof“ frá þeim tíma.
Góð regla væri að hafa hæfan mann til að
lesa blöðin yfir áður en þau færu i prentun.
Afkoma blaðsins.
I minni tíð var afkoma blaðsins sæmileg,
þó enginn stórgróði væri af útgáfunni.
Aldrei hafði blaðið ráð á miklu starfsmanna-
haldi.
Magnús skáld Gíslason sá þá um innheimtu
fyrir hlaðið og þótt hann væri ágætismaður,
hefur hann varla verið vel hæfur til þess.
Einu sinni tók ég eftir, að ekkert hafði
innheimtst fyrir blaðið í einni götu í bænum
og spyr Magnús að því, hverju það gegni.
Magnús svaraði:
„Strákurinn, sem átti að innheimta í göt-
unni, sagði, að fæstir hefðu borgað, og það
lítið það var, þá stal strákurinn því.“
Styrktarmenn blaðsins.
Vísir hafði ýmsa góða styrktarmenn, sem
skrifuðu i blaðið í minni tíð.
Ég ætla hér að minnast á einn þeirra, en
það var Hannes Hafstein.
Tildrögin að því að við kynntumst voru
þau, að þegar Rangárbrúin var vígð árið
1912, féll það í hans hlut að vígja brúna,
því að hann var þá ráðlí°erra.
Úrhellisrigning og óveður var brúarvígslu-
daginn.
Guðmundur Finnbogason var í fylgd með
Ilannesi.
Hann kemur til mín og segir, að Hannes
hafi spurt sig, hver sá liinn hái stúdent væri,
en ég var þá aldrei þessu vant með stúdents-
lnifu. Hann sagðist hafa sagt honum, að ég
væri sonur Sigurðar á Selalæk, en var nú
með boð frá Hannesi til mín um það, að
þiggja hjá sér whiskysjúss.
Ég fór, og það fyrsta, sem Hannes segir
við mig, var: Ég vona, að okkur geti komið
saman, ]ió okkur körlunum föður þínum hafi
ekki gert það“.
Faðir minn var alltaf andstæðingur Hann-
esar. Við drukkum nú alllengi og að endingu
bauð Hannes mér dús og sagðist skyldi gera
mér greiða, ef liann gæti, og það gerði liann
sannarlega, þvi að þegar ég tók við ritstjórn
Visis, bauð liann mér að prenta eftir sig all-
mörg kvæði, og var það sannarlega enginn
smágreiði.
Að endingu óska ég svo mínu gamla blaði
alls góðs á þessu merkisafmæli þess og óska
starfsmönnum blaðsins góð gengis
Gunnar Sigurðsson frá Selalæk.
4
VÍSIR 50 ÁRA
Afmælisblað VÍSIS