Andvari - 01.01.1976, Blaðsíða 40

38
FINNBOGI GUÐMUNDSSON
ANDVARI
risni, mannúð, drengskap og samheldni. Idvað ædi sumir þessir mann-
kostir lifði lengi í sinni fornu mynd í þröngbýli láglendanna, þar sem
menn verða að temja sér að gefa olnbogaskot fremur en rétta fram bönd-
ina? Er það ekki samhljóða álit flestra þeirra, sem þekkja eittbvað til
Islands og Islendinga, að fólkið sé yfirleitt kjarnmest við fjöllin, að upp-
sveitirnar beri af lágsveitunum? Og búsældin befur reynzt drjúg til dal-
anna. En þó að svo væri, að hagfræðin benti til bins gagnstæða, hefur
bún ekki ein úrskurðarvald um slíkt mál. Margur myndi bika við þau
vöruskipti að láta manngildi fyrir kúgildi.“ Sigurður lýkur greininni með
svofelldum orðum: „Landvörn þjóðarinnar fer ekki einungis fram úti á
miðum og í pólitískum ræðustólum. Nú er þörfin brýnust og baráttan
börðust til dala og fjalla, þar sem heiðabóndinn stendur gegn því, að
byggðin færist saman og landið smækki, — þar sem Oræfingar bopa ekki
á hæli, þó að Skeiðará brjóti landið neðra og jökullinn búi yfir ógnum
sínum bak við fellin.“
Sumum fannst gæta í greinum Sigurðar nokkurrar ofdýrkunar og
einn höfundur, sr. Ragnar E. Kvaran, ritaði vestur í Winnipeg langa
grein, er hann birti í Iðunni 1928 og nefndi Flótta, en í benni krækir
bann víða út úr ýmsu í hugleiðingum Sigurðar, segir t. a. m. á einum
stað, þar sem bann gerir verkfræðingum upp eftirfarandi tillögu: „Það
er sjálfsagt að taka dálítinn jökulstúf úr Vatnajökli og skella bonum
niður þar, sem mætast Árnes- og Rangárvallasýsla og sprengja upp brýrn-
ar á Ölvesá og Þjórsá. Þeir hljóta að vera farnir að sakna þess á Suður-
landsundirlendinu að fá ekki að njóta sömu hlunninda og Öræfingar
og verða ofurmenni við glímuna við vötnin.“ Ýmsir aðrir fá svipuð
skeyti í grein Ragnars, þar sem skorin er upp herör „hinna órómantísk-
ari yngri manna“ gegn eldri mönnunum og að því er honum virðist
óraunsæjum kenningum þeirra.
Ragnari var vitaskuld í fersku minni rimma Einars föður síns við
Sigurð, og vera má, að sumar bugleiðingar Sigurðar í fyrirlestri þeim,
er bann flutti yfir Öræfingum sumarið 1926 og birtur var í Vöku 1927
undir heitinu Samlagning, bafi einnig espað liann nokkuð, en þar er
veitzt allsnarplega að nýjustu kenningum í skólamálum, ættuðum úr
vesturvegi, þess efnis, að allt verði mælt og tölum tekið.