Andvari - 01.01.1907, Page 84
78
Um æskuárin
æskunnar, er að líkindum merki um, að birtir upp i
hinum innri fegurðarheimi, sem rennur upp á árum
þessum í hverri mannssál, ef hún fær verulegan og
hollan þroska. í hinni blómlegu æskutíð safnar
mannssálin öllu, er hún á af fegurð og litprýði. Hið
innra auga æskumannsins dvelur nú við fagrar
myndir, hugsjónir. ímyndunaraflið hug'sar sjer alt
svo bjart og svo fagurt, sem það framast má á allri
æfinni. Og það er eðlileg þörf fyrir hvern ungan
mann á þeim aldri að fá að minsta kosti nokkra
lausn frá líkamlegu erfiði, nokkuð næði til þess að
dvelja í liuganum við hinn innri hugmyndalieim, og
íhuga það, sem hann sjer. Æskan er tíð skáldskap-
ar og hugsjóna, þá er vjer gerum oss mynd af til-
verunni, eigi eins og hún er í kringum oss, heldur
eins og vjer sjálfir vildum láta liana vera, ef vjer
rjeðum, mynd af tilverunni eins og hún ætti að vera.
Æskan er hin fagra tíð æskudraumsins og eftirvænt-
inganna. Æskumanninn dreymir aðallega um fram-
tíðaræfi sjálfs sín; hann hefur allan hugann við von-
ina um þann tíma, er hann sjálfur á að ryðja sjer
braut, þá er liann er orðinn fullorðinn, reisa sjer
hús og smíða gæfu sína. Lif framtíðarinnar málar
ímyndunaraflið hinum björtustu litum, sem það á til:
starf hans, heimili hans og konu þá, sem á að fylgja
honum á lífsleiðinni.
Hin merkustu augnablik á æskuskeiðinu eru
hinar miklu stundir hrifhugans, eldmóðsins eða
þróttandans — eða bvað vjer viljum kalla huga
mannsins, er lrann verður algjörlega lirifinn af ein-
hverri hugsjón, svo að honum vex aíl og fjör, — þá
er allur sá hugsjónakraftur, sem vjer eigum, færist í
ásmegin og hefur oss á ílug. Slík augnablik ráða
mestu um, hvað getur orðið úr hinu síðara lífi
manna, því að aíl fullorðins manns nær sjaldan
hærra, en eldmóður æskunnar stefnir. Þá er menn