Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1914, Blaðsíða 42

32
ÓLAFUR s. tiiorgeirsson:
samanburSi viS þaS. Framför — framþróan — þetta
eru nútíma orS. Nú er hugmyndin sú, aS hverfa frá
hinu liSna, til aS seilast eftir hinu nýja og ókomna.
Hvernig eigum viS aS fara meó hiS liSna ? Sýna því
lítilsvirSing eSa lotning? Grundvallarlögunum, lög-
gjöfinni, dómstólunum? Við getum ekki slitió af oss
hió liSna, vió getum eigi ákveSiS,hvernig líf vort verSi
aS morgni,meS því aS taka nýtt pappírsblaS og skrifa
þar eitthvaS. ViS verSum aS vefa hiS nýja inn í hiS
gamla. Stærsti ávinningurinn í sambandi viS aS veita
einni háskólastofnan forstöSu, fanst "Wilson í því fólg-
inn, að komast í kynni viS hugsandi menn úr öllum
áttum heims. Eitt sinn átti hann tal viS lærSan
Skota, sem einkum var frægur fyrir þekkingu sína á
17. öldinni. Hann sýndi fram á, aS hver öld drægi
alla hluti inn undir sín sjónarmið. Eftir aS Newton
fann þyngdarlögmálið, var um alt hugsaS frá sjónar-
miSi þyngdarlögmálsins. SíSan Darwin var uppi, er
um alt hugsað frá sjónarmiSi kenningar hans, —sjón-
armiSi framþróunarinnar. Stjórnarskrá Bandarík-
janna var samin frá sjónarmiSi þyngdarlögmálsins.
Forsetinn, dómsvaldiS, sambandsþingiS er eins konar
stæling sólkerfisins.
En stjórn er ekki eins og vél ; hún er líf. Henni
er ekki aS líkja viS himinhnettina, heldur viS lífs-
heildina. Hún verSur aS gera reikning sinn viS Dar-
win, en ekki viS Newton. Stjórn er ekki hópur
blindra afla. En hún er hópur manna meS sömu
ætlunarverk og sömu markmiS. Stjórnarskipulagió
verður að vera samkvæmt hugmyndum Darwins um
lífiS. MannfélagiS er lífsheild og verSur aS þroskast.
Alt sem framfaramaóurinn krefst er fólgiS í þessu, aS
hann hafi leyfi til aS skýra stjórnarskrána frá sjónar-
miSi Darwins, — sjónarmiSi framþróunarinnar.
Fjöldi amerískra borgara hafa numiS staSar viS frels-
is yfirlýsinguna, sem menn rituSu nöfn sín undir 4.