Almanak Ólafs S. Thorgeirssonar - 01.01.1914, Blaðsíða 132
122
ÓLAFUR S. THORí-EIRSSÖN !
borgun átti sjer naumast staS, og var þaS opt miður hagfellt
fyrir bændur. Sáu menn brátt, aö eigi myndi þetta hlíta, þá
tímar liði. Þaö duldist ekki hinum hyggnari mönnum, aö
arövænlegra myndi þaö, aö koma á smjörgerö, ef þess væri
kostur. Til þess a'ö koma slíku í framkvæmd, var myndaö
hlutafjelag. Þurfti nú aö semja viö ostagjörðarmennina,
aö láta af ostagerö. Þaö varð að samningum undir því skil-
yrði, að hlutafjelagiö keypti ostagjöröaráhöldin; það gjörði
fjelagið, og munu þau hafa kostað um þúsund dali. Það
varð fjelaginu óþarft kaup, því aldrei síðan hafði það nein
afnot þeirra, með því aö eigi var unninn ostur framar meir.
Higi aö síöur tókst fjelagsmyndunin greiðlega og voru'bænd-
ur þarum mjög samráöa. Hluthafar voru 35; voru það ís-
lendingar, nema D. Mörkeberg. Höfuöstóll uppborgaður á
ári 1,035 dalir. Verkstæðið var svo leigt Dominion stjórn-
inni, sem þá var títt um flest smjörgeröar verkstæði; stjórn-
in ljet svo byrja smjörgerð 12. júlí 1899; sendi hún hingað
verkstjóra, danskan smjör- og ostagjörðarmann, Daniel Jóa-
kim Mörkeherg; veröur hans getið aö nokkru síðar.
Ekki var fjelagiö löggilt fyrr en 23. sept. 1899, undir
nafninu: “Tindastóll Butter, and Cheese Manufacturing As-
sociation.” Þá voru kosnir í stjórnarnefnd—Directors—D.
J. Mörkeberg, Sigfús Goodman, J. M. Johnson, Th. Guð-
mundsson og Jón Benidictsson. Skrifari og fjehirðir var kos-
inn: St. G. Stephansson, og sátu þessir menn við stjórn mörg
ár. — Dominionstjórninni þurfti fjelagið aö greiða fyrir
smjörgerðina 4 cts. af hverju pundi. Einnig varö fjelagiö
að annast um viðhald á verkstæðinu og verkfærum ]iess, og
ýms önnur útgjöld, sem allt samanlagt nam áríega stórri upp-
hæð. En þó kostnaðurinn væri mikill, var þó þetta spor í
rjetta átt, og eitt hið allra stærsta og heillavænlegast, sem
stigið hefir verið á framfarabrautinni í byggð þessari. —
Stjórnin borgaöi bændum mánaðarlega nokkuð af verði
smjörsins og kom það bændum vel að haldi, viö aö mæta
heimilisútgjöldum sínum. Fyrst um sinn, mörg ár, var mjög
mikið unnið af stnjöri á verkstæðinu; allir íslenzkir bændur
skiptu þá við þaö og svo fjöldi af annara þjóöa mönnum,
einkum Dönum. Rjómi var fluttur vestan frá Raven-á og