Árbók Háskóla Íslands - 02.02.1923, Page 88

78
VÖLUSPA
sér, að meslan kuldann leggi af ánni. »Þjóðár fnæstu eitri«
stendur i Þórsdrápu. Hemra, áin á landamærum Glæsisvalla,
er svo köld, að drep kemur i tána á Þorsteini bæjarmagni,
þegar hann rekur hana ofan í vatnið (Fornm. s. III, 184).
Eitrá hefur verið nafn á ám (Fritzner).
söxum og sverðum, eins og aðrar ár bera jaka, her þessi
bitur vopn, og er að því skapi ægilegri yfirferðar (smbr.
elfarnafnið Geirvimul: kvik af spjótum). Míillenhoff bendir
til samanburðar á atriði í Gottskálks leiðslu (Visio Gode-
schalci), þar sem sagl er frá þyrniheiði og fljóti fullu af
vopnum á leið til himnaríkis, og komast þeir einir heilir
yfir, er i lifinu hafa gert brýr, bætt vegi o. þ. 1. Þeim eru
gefnir skór, áður en þeir leggja út í torfærurnar, smbr. hinn
heiðna sið: að binda helskó. Sams konar hugmynd kemur
fram i Draumkvæðinu norska. I Haddings sögu Saxa er sagt
frá elfi, sem ber alls konar lagvopn (lela). Þó að þessi rit
sé yngri en Völuspá, eru þau henni óháð, og bera vott um,
að þessi hugmynd-hefur verið almenn með Germönum.
Slíðr (hin ægilega) verður á vegi illra manna þegar þeir
»troða helveg«, og meðal kvala þeirra er að vaða hana.
Annað verður ekki af þessari vísu ráðið, og ekki getið í
eyðuna, hvað i hinum helmingnum hafi staðið.
ý~ 37. vísa.
Fessa vísu telur Finnur Jónsson hafa slæðst hingað úr
öðru kvæði, og hafi einhverjum, sem kunni liana, fundist
hún eiga hér heima, af því að hún sé um sal(i), eins og
næsta vísa. Efni þessa kafla kvæðisins sé að lýsa kvalastöð-
um og ógnum, en þessi vísa bendi þvert á móti til gleð-
skapar (Arkiv IV, 32). Aftur á móti er vísan fyrir Boers
sjónum ein hinna útvöldu: þ. e. a. s. úr allraelzta kvæðinu,
sem var ekki nema 21 visa. Boer hyggur, að í þessari og
10. v. sé taldir óvinir goðanna i þrem áttum. í norðri sé
Sindra ætt = Múspells lýðir (Boer ritar norðan i 51. v.),
eldjötnar, og sé sú hugmynd runnin frá norðurljósunum. í
suðri sé Brímir (af Brimi = eldur), og sé það sama og
Surtr (smbr. 52. v.). Loks sitji en aldna í austri, og sam-
svari það Hrym (hinum ellihruma), sem komi að austan
(50. v.). — t*ó að þessi skarplega skýring sé ekki nema til-
gáta, ætti hún a. m. k. að gera menn hikandi við að út-
skúfa visunni (sjá Boer, Kritik, 311—313).