Árbók Háskóla Íslands

Árgangur

Árbók Háskóla Íslands - 02.02.1923, Blaðsíða 138

Árbók Háskóla Íslands - 02.02.1923, Blaðsíða 138
128 VÖLUSPÁ á, fyrir utan það aðalatriði, að Ólafur hafi hlotið að þekkja þennan spádóm og beitt honum úr því að hann þekti hann. Eftir fall Ólafs verður landið aftur nær alheiðið á skömm- um tíma. í*að gæti bent til þess, að allur staður hafi verið úr kristninni, eins og ofbentum boga, þegar spáin rættist ekki. Minjar eru um það, að ekki hafi Ólafur og klerkar hans boðað tómt fagnaðarerindi. Hallfreðr deyr með óttann við dómsdag og helvíti á vörunum. í Kristni sögu er sagt, að svo mikil ógn hafi fylgt orðum þeirra Gissurar og Hjalta á þinginu 1000, að engir óvinir þeirra þorðu að tala á móti þeim. Pessi orð verða skiljanleg, ef þeir hafa getað fullyrt, að heimsendir væri fyrir dyrum. í kristniboðinu á lslandi var meiri ástæða til þess að leggja áherzlu á þetta atriði. Konungsvaldið náði þar ekki til manna, nema lauslega, svo að andlegt ofbeldi var eina úrræðið. Enda var Pangbrandur maðurinn til þess að leggja út af þeim texta, svo að ekki væri bragðlaust. Merkilegt er líka, hversu mikið ber á Mikjáli erkiengli í kristniboði ólafs Tryggvasonar. Mikjáll var frægur fyrir viðureign sína við drekann (Opinb. Jóh. 12, 7), og þátt sinn í efsta dómi. Vísubrot Arnórs jarlaskálds lýsir vel hugmynd- unum um hann á fyrra hluta 11. aldar: Mikáll vegr, pats misgört þykkir, manvitsfróðr, ok alt et góða; tyggi skiptir síðan seggjum sólar hjalms á dœmistóli. Þetta samsvarar alveg myndum í ýmsum miðaldakirkjum, þar sem Kristur er sýndur efst á dómstólnum, en fyrir neð- an Mikjáll með vogina. En á hvora hönd honum sinn hóp- urinn: hólpnir menn, sem engill leiðir til himna, og for- dæmdir, sem djöfull fer með fjötraða í verra staðinn. ólafur konungur heldur Mikjálsmessu mjög hátiðlega, og sú messu- gerð hefur þau áhrif á íslendinga í Noregi, að þeir taka kristni (Kristni saga k. 10, Heimskr., Ól. s. Tr. k. 82). Alveg sama sagan gerist hjá Þangbrandi á íslandi. Hann syngur messu á Mikjálsdag, »ok hafði mikit við, þviat hátið var mikik. Hann segir Halli af Síðu, að Mikjáll »skal meta alt þat, er þú gerir vel, ok er hann svá miskunnsamr, at hann metr þat alt meira, er honum þykkir vel« (Njála, k. 100). Þessar fortölur geðjast Halli svo vel, að hann tekur skírn og
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156

x

Árbók Háskóla Íslands

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Háskóla Íslands
https://timarit.is/publication/588

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.