Búfræðingurinn - 01.01.1944, Blaðsíða 20

18
B Ú F R Æ Ð I N G U R I N N
myndað hér þétta og góða grasrót og gefur
blaðmikið og gott hey. Sama má segja um
bezta túnvingulsstofn stöðvarinnar á Sámsstöð-
um (nr. 48). Tilraunir með innlenda og erlenda
stofna af þessu grasi hafa sýnt, að bezti íslenzki
stofninn gaf 6% meira hey i 2 sláttum í 5 ár
en erlendur túnvingull.
Túnvingullinn gefur mjög ætilegt og gott hey
og er með næringarríkari grastegundum, sem
.vaxa hér á iandi, einkum ef um skriðult og
blaðríkt afbrigði er að ræða. Þolir vel beit, en
er einnig góð slægjujurt, en gefur minni upp-
skeru en stórvaxnari tegundir (vallarfoxgras,
hávingull og háliðagras). Á bezt við fremur
þurran jarðveg, en gelur einnig vaxið ATel á rak-
lendum jarðvegi. Vex oft í samfelldum l)reið-
um, næstum einráður, ef skilyrðin hæfa vel. Við mikinn áburð
víkur hann allmikið fyrir háliðagrasi eða vallarsveifgrasi.
Skríður venjulega fyrri hluta júní og ber þroskað fræ i öll-
um árum.
Túnvingullinn hefur lítið verið notaður í fræblöndur, og
sennilega mest af því, að fræið hefur verið dýrt og lítt fáan-
legt. Amerískt (ný-sjálenzkt) fræ hefur nokkuð flutzt inn
á síðari árum, en sá túnvingull gefur ekki nógu þétta gras-
rót og er ekki blaðríkur, en getur geíið mikið fræ.
I rigningasumrum koma stundum ryðsveppir á blöð tún-
vingulsins, virðast sum afbrigði vera lítið móttækileg fyrir
hann. Sáðmagn við lireinrækt 30—35 kg á ha.
7. Harðvingull (Festuca duriuscula).
Itann er alllíkur túnvingli, en hefur uppréttan jar'ðstöugul án rengla
og vöxturinn því þúfumyndandi. Stofnl)löðin samanlögð i brumlegunni.
Bœði stofn og stráhlöð eru á fyrsta vaxtarskeiði plöntunnar oft nállaga
og lykkjuð. Blaðsprotablöð með nokkuð iöngum slíðrum. Puntgrein-
arnar meira útgreindar en á túnvingli og smáöxin stærri. Liturinn
venjulega grágrænn og hreytist lítt við áburð. Venjulega 30—00 cm á
liæð. Harðger og nokkuð varanleg slægjujurt, en gefur heldur hnúsk-
ótta grasrót og lieldur hart og þyrrkingslegt hey. Skríður venjulega
15.—25. júní og ]>roskar fræ i öllum árum. Er crlend túnjurt, og hefur
dálitið verið notað af hcnni i fræhlöndur, en jafnan mjög litið. Á hezt
og slöngulhluti
af túnvingli.
(Eftir A. Mentz.)