Gripla - 20.12.2006, Qupperneq 225

ÖGMUNDUR HELGASON
varðar að þekking á rithöndum og handritum berist frá manni til manns svo
ekki verði þekkingarrof á þeim akri.
Grímur Helgason lést árið 1989 og tók Ögmundur við starfi hans sem for-
stöðumaður Handritadeildar Landsbókasafns árið eftir, 1990. Við sameiningu
Landsbókasafns og Háskólabókasafns 1994 varð hann forstöðumaður Hand-
ritadeildar hins nýja safns. Naut hann í því starfi yfirburða þekkingar sinnar á
handritum safnsins og jafnframt kunnugleika á héraðsskjalasöfnum úti um
land, og þá auðvitað fyrst og fremst á Héraðsskjalasafni Skagfirðinga, svo og
vinnu sinnar á Árnasafni í Kaupmannahöfn. Þegar Grímur féll frá hélt Ög-
mundur fram verki hans að samningu fjórða aukabindis handritaskráa Lands-
bókasafns. Var það gefið út á 150 ára afmæli Handritadeildar, 5. júní 1996.
Sama ár var gefin út á vegum safnsins ljósprentuð útgáfa eiginhandarrits Hall-
gríms Péturssonar að Passíusálmunum með stafréttum og línuréttum texta á
öndverðri síðu og lestexta færðum til nútíma stafsetningar. Hafði Ögmundur
umsjón með texta ásamt Skúla Birni Gunnarssyni og Eiríki Þormóðssyni. Er
útgáfa þessi hin vandaðasta í alla staði.
Ögmundur sat í ritstjórn Ritmenntar — Ársrits Landsbókasafns Íslands –
Háskólabókasafns frá upphafi 1996 og var ritstjóri hennar frá 2003 til dauða-
dags. Hafði hann lokið við að búa 10. hefti Ritmenntar til prentunar er hann lést
en hann var þá horfinn til starfa á Stofnun Árna Magnússonar á Íslandi. Þá
hafði Ögmundur með hléum unnið að ritun á sögu Norðfjarðar um margra ára
skeið. Var því verki langt komið er veikindi hans greindust snemmsumars
2005 en síðasta frágang önnuðust Smári Geirsson, Ragna Ólafsdóttir og
Magnús H. Helgason, bróðir höfundar. Kom verkið út að Ögmundi látnum
skömmu fyrir jól 2006. Norðfjarðarsaga I — Frá upphafi byggðar til 1895 er
mikið verk, um þrjú hundruð síður fyrir utan skrár og ríkulega skreytt mynd-
um.
Ögmundur hafði alla tíð mikinn áhuga á þjóðháttum og þjóðfræðum öllum
og lagði því stund á þjóðfræði við Háskóla Íslands eftir nám sitt í sagnfræði og
lauk sem svaraði tveggja ára námi í þeirri grein. Þekkingar Ögmundar á þessu
sviði sá víða stað, til dæmis í tveim greinum hans um lausavísur og þulur í VI.
bindi Íslenskrar þjóðmenningar — Munnmenntir og bókmenning (Reykjavík
1989) og útgáfu Galdrakvers á skinni frá 17. öld sem Landsbókasafn Íslands
— Háskólabókasafn lét gefa út í tilefni af 10 ára afmæli safnsins 1. desember
1994. Er fyrri hlutinn ljósprentun handritsins Lbs 143 8vo en sá síðari línurétt
og stafrétt útgáfa handrits auk textans með nútíma stafsetningu. Ögmundur sá
um útgáfuna ásamt Emilíu Sig ar dóttur og Randveri H. Hannessyni. Skrif-
aði hann allan textann upp og ritaði formála. Þá var Ögmundur stundakennari
223
m s