Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2014, Page 44
43
frá Dona Francisco-nýlendunni.47 Samkvæmt Luciano Dutra settist alls
31 Íslendingur að í nýlendunni Abranches við Curitiba, en þar voru til
dæmis einnig búsettir rúmlega fjögur hundruð Pólverjar.48 Velta má því
fyrir sér hvernig íslensku innflytjendurnir hafi upplifað margbreytileika
samfélagsins þar sem þeir bjuggu að mestu innan um aðra evrópskra inn-
flytjendur. Í heildina tekið er talið að rúmlega 4,3 milljónir Evrópubúa
hafi flutt til Brasilíu á tímabilinu 1820–1932.49 Í bréfi sem Brasilíufarinn
Magnús Ísfeld sendi heim árið 1883, eftir tíu ára dvöl í Brasilíu, segir:
„Víða um keisaradæmið, eru að myndast fjelög til að fría þrælana og þann-
ig afnema þá svívirðing, sem hvílir á Brazilíánum í augum allra menntaðra
þjóða, fyrir þrælaverslunina“.50 Bréf Magnúsar varpar ljósi á afstöðu hans
til þrælahalds en engar heimildir er að finna um nálægð og möguleg sam-
skipti Íslendinganna við þrælana.
Samkvæmt Jeffrey Lesser ætluðu margir innflytjendur til Brasilíu á
þessum tíma eingöngu að vera þar tímabundið en margir hópar aðlöguð-
ust nýjum heimahögum fljótt og af krafti.51 Ekkert bendir til annars en að
Íslendingarnir sem settust að í Brasilíu hafi ætlað sér að dvelja þar til fram-
búðar. Þó er greint frá því í Ingólfi árið 1914–1915 að Jónas Hallgrímsson,
sá sem útflutningsfélagið sendi til landkönnunar árið 1863, hafi ekki náð
að safna sér fyrir heimkomu þar sem hún var dýrari en ferðin til Brasilíu.
Þar segir að Jónas hafi skilið eftir á Íslandi eiginkonu og ung börn sem þó
voru ekki í seinni ferðinni til Brasilíu.52 Einungis er vitað til þess að ein
íslensk fjölskylda hafi flutt frá Brasilíu en hún settist að í Kanada árið 1905.
Brasilíufarinn Magnús Guðmundsson greinir þó frá því í bréfi að tveir af
Brasilíuförunum hafi flutt til Argentínu.53 Ekki er að finna aðrar heimildir
um Argentínuförina en Þorsteinn Þ. Þorsteinsson gerir ekki grein fyrir
afdrifum allra Brasilíufaranna í bók sinni.
47 Sérgio odilon Nadalin, Paraná. Ocupacão do território, populacão e migracões, Paraná:
Universidade Federal do Paraná, 2001, bls. 79.
48 Luciano Dutra, Frá Krækiberjahlíðum til Rúsínufjalla, bls. 48.
49 Eduardo J. Mígez, „Introduction. Foreign Mass Migration to Modern Latin Am-
erica in the Nineteenth and Twentieth Centuries – An overview“, Mass Migration
to Modern Latin America, bls. xiii.
50 Magnús Ísfeld, „Kafli úr brjefi frá Brazilíu“, Norðanfari 27. sept. 1883, bls. 85–
86.
51 Jeffrey Lesser, Immigration, Ethnicity, and Nationality in Brazil, bls. 14.
52 Samkvæmt bók Þorsteins Þ. Þorsteinssonar, Æfintýrið frá Íslandi til Brasilíu, ætlaði
Jónas Hallgrímsson sér ekki að snúa heim aftur þrátt fyrir söknuð eftir fjölskyldu
sinni, sjá bls. 17.
53 Magnús Guðmundsson, „Bréf“, Framfari 29. september 1879.
„VIð VILJUM BARA VITA HVAðAN VIð ERUM oG HVER VIð ERUM“