Tímarit Máls og menningar - 01.02.2009, Qupperneq 104

S i l j a A ð a l s t e i n s d ó t t i r
104 TMM 2009 · 1
Slíkar lýsingar er erfitt að setja á svið. Edda Arnljótsdóttir sem leikur
Sigríði er glæsileg kona, svolítið yngri en persónan í bókinni (eins og átti
við um fleiri leikara í sýningu Þjóðleikhússins) en vissulega bæði ljós-
hærð og spengileg. Það sem er erfitt að ná er allt að því goðsöguleg
stærðin sem persónan fær í lýsingu sögumanna. Gullduft í brosi, djöf-
ullega ljóst hárið, dulin spenna líkamans. Erfitt að ná því í leik þegar
maður fær ekki nema nokkrar mínútur á sviðinu.
Hin nauðsynlega nánd
Fyrirfram var gefið að það væri „ekki hægt“ að setja Sumarljós á svið.
Sjálfsagt að reyna að gera sjónvarpsþáttaseríu; leyfa okkur að kynnast
persónunum smám saman og upplifa svo dramatíkina með þeim. Sviðs-
verk er eðli sínu samkvæmt of stutt fyrir allar þessar sögur, jafnvel þótt
þeim sé verulega fækkað, allar þessar rúnnuðu persónur með sitt furðu-
fjölbreytta líf miðað við að það gerist „ekki neitt“ í svona litlu þorpi.
Þetta varð þó hlutskipti Hilmars Jónssonar og sýningin hans var frum-
sýnd á annan í nýliðnum jólum. Vonbrigðin í salnum voru nærri því
áþreifanleg og umsagnir gagnrýnenda á eina lund:
Leiksýning sú sem boðið var upp á annan í jólum er ekki tilbúin sem leik-
verk heldur frekar eins og einhvers konar flettiverk undir áhrifum bókar Jóns
Kalmans Stefánssonar. […] Á heildina var grunnt á tilfinningunum og stuttir
kynningarbútar hvers og eins, sem gerði það að verkum að áhorfendur eiga erfitt
með að samsama sig eða finna til samúðar með þessu fólki. (Elísabet Brekkan,
Fréttablaðið 30.12. 2008)
Það er mjög einkennileg upplifun að sjá þetta fagra raunsæja ljóðverk dúmpa í
brotum niður á stóra svið Þjóðleikhússins. Sjá veruleika leiksviðskassans grípa
um þau grófum höndum og troða því inn í lögmál sín. Hvernig orð, orðasam-
bönd, verða allt í einu litlaus, sambandslaus, fá rangar áherslur; hvernig pers-
ónur eitt sinn „lifandi“ manneskjur í bók standa þarna nú svo óskaplega mikið í
þykjustunni … (María Kristjánsdóttir, Morgunblaðið 30.12. 2008)
Þetta byrjaði þokkalega með líflegri sjálfskynningu þorpsbúanna, en brátt fór
allt á flot út og suður, nú, maður er orðinn ýmsu vanur, svo ekki var annað en
bíða eftir því að þræðirnir tækju að dragast eitthvað saman, eitthvert aðalþema
jafnvel að koma í ljós, maður hélt í vonina um að verkið færi að taka stefnu á ein-
hvern dramatískan tind – en því miður, nei, það kom hlé, án þess nokkuð slíkt
gerðist. Eftir hlé varð eilítið meiri samfella í þessu, söguefnin ekki eins tvístruð,
en æi nei, samt sem áður: eftirtekjan varð lítið annað en sundurlaus brotabrot
héðan og þaðan … (Jón Viðar Jónsson, DV 30.12. 2008)
TMM_1_2009.indd 104 2/11/09 11:27:31 AM