Úrval - 01.02.1946, Page 66

Eru leiðbexningajr í listasmelvk
almeimings ósa;nþýðajilegar
hngsjón lýðræðisins ?
List er ekki fyrir alla.
Grein ur „ComhiIT,
eftir Sir Kenneth Clark.
Ó AÐ allir muni játa, að í
listum sé einhver kjami, sem
ekki verður mældur eða veginn,
vill þó stundum til, að fólk held-
ur því fram, að meirihlutadóm-
ur sé að minnsta kosti jafngild-
ur í listum og í stjórnmálum,
vegna þess að listir eiga engan
óhaggandi grimdvöll, er gildi
þeirra verði miðað við. Þetta er
uppáhaldskenning grunnhygg-
inna tízkumanna. Þeir benda á
hinar stöðugu breytingar á
listatízku, áfellisdóm Pepys’
yfir Shakespeare, þá staðreynd,
að um 1840 borgaði National
Sir Kennetli McKenzie Clark er
kunnasti núlifandi listfræðingur Eng-
lands. Hann var gerður að forstjóra
Málverkasafns enska ríkisins (Na-
tional Gallery) árið 1934. Skoðanir
hans, eins og þær koma fram í þess-
ari grein, eru nokkuð á aðra lund en
almennt tíðkast og mest er haldið að
mönnum, og ætti það eitt ao vera
næg ástæða til að mönnum léki hugur
á að kynnast þeim.
Gallery (Málverkasafn ríkisins)
330 pund fyrir Arnolfini
eftir van Eych og 1600
pund fyrir Lot og dætur
hans eftir Guido. (Fyrrnefnda
myndin er nú metin á 300.000
og sú síðari á 30 pund), og þeir
geta sýnt fram á, að þetta ranga
mat (eða tízkukenjar, eins og
þeir nefna það) var ekki lagt á
verkin af fáfræðingum, heldur
mönnum, sem höfðu góðar og
gildar ástæður til að telja sig
menntuðustu og listnæmustu
menn síns tíma. „Hvers vegna
skyldi þá ekki meirihlutinn
ráða,“ kunna hinir vonsviknu
menntamenn að segja, „þegar
samhljóða úrskurður hæfustu
manna er sannarlega ekki ann-
að en tízkuduttlungar ?“ Og
þessar skoðanir njóta stuðnings
Iýðræðissinnaðra hugsjóna-
manna, sem geta að minnsta
kosti talið Messías Hándels
dæmi um frábært verk, sem hef-
ir notið almenningshylli alla tíð,