Úrval - 01.01.1965, Blaðsíða 40

38
írerrn ósigur fyrir Cromwell við
Worchester. Hann fór huldu höfði
næstu 6 vikurnar, varð að flýja
úr einum staðnum í annan og lenti
oft i mikilli hættu. Loks slapp
hann burt frá Englandi og héll
aftur til Frakldands. Hann var jafn
vensæll þar sem fyrrum og hélt til
Kölnar með hirð sina og þaðan
til Bruges í Belgíu. Við dauða
Cromvells og hálfgert upplausnar-
ástand í Englandi varð honum
kleift að halda þengað á nvjan
leik. Og svo fór að lokum, að þjóð
sú, sem rekið hafði hann í útlegð
fvrrum, bauð hann nú loks vel-
kominn, er hann var orðinn þrí-
tugur.
En nú voru Iifsvenjur hans orðn-
ar fastmótaðar, og hann hélt áfram
þvi s-ma áhyggjulausa nrutnalifi
i Lundúnum, sem hann hafði stnnd-
að á meeinlandinu. Aðalmunnrinn
var sá, að nú hafði hann gnægð
fjár.
Ein alræmdasta ástmær Rarls
konungs var Barbara Villiers, öðru
nafni Lafði Castlemaine. Hún hafði
verið ástmær Jarlsins af Chester-
field, er hún var enn kornung
unglingsstúlka, og af bréfum hennar
til hens að dæma, elskaði hún hann
heitt. Svo giftist hún manni, er
Roger Pelmer hét. Hann var laga-
nemi, sem varð reyndar aldrei lög-
fræðingur. En hún hélt samt áfram
kunningsskap sinum við Chester-
field jarl þrátt fyrir lijónaband
sitt. Þau hjónin tóku að starfa við
hirð Karls konungs, meðan hann
var í Hollandi. Brátt varð hún
ástmær hans þar og hélt áfram að
ÚRVAL
vera það, eftir að hann gerðist
konungur í Englandi.
Karl konungur hélt mjög upp á
Lafði Castlemaine og hélt tryggð
við hana árum saman þrátt fyrir
hneykslið, sem hún vakti, og
eyðslusemi hennar. Hún var þung-
uð af hans völdum, þegar hann gekk
að eiga Katrínu af Braganza, dótt-
ur Portúgalskonungs. Hann var i
fyrstu ánægður i hjónabandinu, en
samt sneri hann brátt aftur á fund
ástmeyjar sinnar. Þetta olli deil-
um á milli þeirra hjónanna, en
Karl gat beygt hina gæflyndu
drottningu undir vilja sinn. Hún
var vön að hlýða boðum og bönn-
um. Honum tókst jafnvel að fá
hana til þess að viðurkenna Lafði
Castlemaine sem svefnherbergis-
hirðmey drottningar.
Hinn mikla ósieur drottningar-
inn^r má rekja til þess. að hún gat
ekki fætt Karli ríkiserfingja. Brátt
var hún vanrækt og forsmáð á allan
hátt. Eitt sinn, er hún eyddi mörg-
um klukkustundum í nætursnyrt-
ingu, spurði einhver hana, hvernig
hún gæti haft þolinmæði til þess
að eyða mörgum stundum i að
búa sig til sæng'ur. Þá svaraði
drottning „Ég hef svo mikla ástæðu
til þess að ástunda þolinmæði, að
þetta er mér engiii þolraun.“
Þannig var konungur sá, sem gaf
Englandi leiklistina að nýju, sá
konungur, sem lét töfrast alger-
lega af „fallegu, ’ smellnu N)ell“,
eins og dagbókarhöfundurinn Pep-
ys kallar hana.
Um það leyti er Nell fæddi Karli
konungi son, hitti konungur fransks