Úrval - 01.01.1965, Blaðsíða 58
56
ÚRVAL
ófullkomin tilraun til að skrifa
fyrstu íslenzku kennslubókina i
þessari grein. Slíkt hirðuleysi um
námsefnið vekur fyrst undrun og
reiði en verður þó skiljanlegt, þegar
þess er gætt, hvernig skólarnir
hafa verið reknir. Aldrei mun hafa
verið lögð á það áherzla, að hlut-
verk skólastjóranna hafi verið ann-
að en að stjórna daglegum rekstri
skólanna, og viðleitni þeirra til
að bæta úr ýmsu því, sem aflaga
fór og einhvern kostnað hafði i
för með sér, mún oftast hafa mætt
litlum skilningi hjá fræðsluyfir-
völdunum. Rektor Menntaskólans
í Reykjavik var t. d. árum saman
neitað um fjárveitingu tii að hæta
tækjakost skólans fyrir kennslu i
eðlisfræði og efnafræði, og það
enda þótt tæki þau, sem til voru,
ættu i rauninni heima í glatkist-
unni. Hvað gat hann þá gert við þvi
þótt ein kennslubók í þessum grein-
um væri ekki sem heppilegust?
Ekki hefur heldur verið hægt
að ætlast til, að kennararnir leystu
þennan vanda fljótt. Ef vel á að
vera lcostar það gífurlega vinnu að
semja kennslubók fyrir mennta-
skóla og þessa vinnu fá þeir ekki
greidda, nema að mjög litlu Ieyti.
Sama má reyndar segja um allar
bætur á kennslunni, þó ekki sé
nema að skipta um kennslubók
eða kennsluefni, að þær hljóta að
kosta kennarana mikla vinnu, sem
aldrei verður greidd. Á sama tíma
hafa menntaskólakennararnir orðið
að hlaða á sig mikilli vinnu til að
draga fram lífið. Ekki síður i þess-
um málum en húsbyggingarmálum
hafa stjórnarvöldin sýnt tóinlæti
sitt. Engan þarf þvi að undra, að
gróðurinn skuli ekki blómstra í
þessum jarðvegi.
Af þvi sem hér hefur verið sagt
um þessi mál er ljóst, að við telj-
um að menntaskólarnir hafi verið
vanræktir mjög siðustu tvo ára-
tugina og að þjóðfélagi okkar er
fjárhagslegur voði búinn, ef ekki
verður tekin upp ný stefna. Okkur
er ljóst, að þessi vandi er torleyst-
ur, því undirrót hans er fyrst og
fremst vanmat mikils hluta islenzku
þjóðarinnar, ráðamanna ekki síður
en annarra, á gildi menntunar. Þó
má oft lesa úr penna þeirra manna,
sem mestu ráða um þessi mál, að
mikilla og skjótra breytinga sé
þörf, en annaðhvort er skilningur
þeirra of takmarkaður eða að skiln-
ingsleysi annarra verkar lamandi
á framkvæmdagetu þeirra. Enn
fremur kann það að vera að þeir
telji þær breytingar nægar, sem
orðið hafa. Hér er þó ekki aðeins
breytinga þörf heldur skjótra og
mikilla breytinga.
h. Kennsluhættir í mennlaskólum.
Fram á þennan dag hefur kennsl-
an í íslenzkum menntaskólum að
mestu farið fram á þann hátt, að
nemendurnir skulu hafa lært á-
kveðna lexíu fyrir hvern dag og
kennslustundin notuð til að ganga
lir skugga um, að nemendurnir
hafi blýtt. Varla getur nokkur vafi
leikið á þvi, að á þessu muni verða
mikil breyting næstu ár, þannig
að mun meiri áherzla verði lögð
á sjálfstæða vinnu nemenda. Nem-
endum mun frekar verða kennt að
notfæra sér handbækur og önnur