Úrval - 01.01.1965, Blaðsíða 80

78
NDREI MILITCH of-
ursti, yfirforingi 2.
serbnesku hersveitar-
innar, horfði vand-
ræðalega á ljóshærðu,
ungu konuna frá Englandi. Þau
voru stödd i litlu sveitagistihúsi
utan i fjallshlið, en það hafði ver-
ið gert að aðalstöðvum liersveitar-
innar til bráðabirgða.
„Ungfrú Sandes, ég hef slæmar
fréttir að færa yður,“ sagði hann
við hana. Hann mælti á þýzku, sem
þau kunnu bæði vel. „Og fréttir
þær gera það að verkum, að þér
verðið ef til vill að yfirgefa okk-
ur.“ Flora Sandes horfði róleg á
hann án þess að svara. Það voru
aðeins nokkrir dagar, síðan hún
liafði gengið í sjúkraflutningadeild
sveitarinnar sem hjúkrunarkona,
og var hún sjálfboðaliði. Hún von-
aðist til að mega verða áfram hjá
deildinni. „Þessar slæmu fréttir
errr þær,“ hélt ofurstinn áfram máli
sínu, „að við sjáum engan mögu-
leika til að geta stöðvað framsókn
óvinanna. Við verðum að halda
áfram að hörfa undan.“
Þetta var árið 1915, og hálfur
heimurinn var i stríði. En hvergi
voru bardagarnir harðari né ör-
væntingarfyllri en í hinum snævi-
þöktu fjöllum Serbíu, litla Balkan-
ríkisins, þar sem ófriðurinn hafði
átt upptök sin. Vikum saman höfðu
serbnesku hermennirnir hörfað
undan sameinuðum herstyrk aust-
urriska- ungverska ríkisins og
búlgörsku hersveitanna. Serbar
höfðu gert gagnárásir, hvenær
sem færi gafst, en ofurstinn
gerði sér grein fyrir þvi, að þeir
ÚRVAL
voru í þann veginn að bíða al-
geran ósigur.
„Mun herinn gefast upp?“ spurði
Flora.
„Nei,“ svaraði ofurstinn hljóð-
látlega. „Við munum aldrei gefast
upp.“
Þýzkaland hafði þegar boðið
þeim sérstaka friðarsamninga, sagði
hann, en Serbar höfðu hafnað því
boði með fyrirlitningu. Þeir myndu
berjast við landamæri Serbíu og
handan þeirra í Albaníu allt niður
í flæðarmál, ef nauðsyn krefði.
Síðan myndu þeir hefja gagnsókn
og sækja fram sömu leið með hjálp
Frakklands og Bretlands.
„En hörfum við eftir leiðinni
um Albaniu,“ hélt hann áfram,
„verður það hroðaleg raun að kom-
ast yfir fjöllin þar nú um miðjan
vetur. Sterkustu og þolnustu lier-
mennirnir munu einir lifa það af.“
Ofurstinn misskildi örvæntingar-
svipinn, sem birtist nú í augum
Floru. „Ungfrú Sandes,“ sagði
hann, „þér eruð enskur þegn. Þér
hafið rétt til þess að yfirgefa okk-
ur, ef þér æskið þess.“
Hann undraðist það, hversu svar
hennar var afdráttarlaust, næstum
hörkulegt. „Militch ofursti, ég kom
hingað til þess að hjálpa Serbíu.
Ég vil verða kyrr hjá 2. hersveit-
inni, á hverju sem gengur.“
Ofurstinn virti fyrir sér þessa
hávöxnu undarlegu konu, sem
hafði valið sér það hlutskipti að
berjast á vígvöllum lands hans.
Hann var ekki sæll á svipinn. Hún
var klædd í hermannabuxur og
jakka úr khakiefni. Hún var á-
kveðin i fasi og sagði sína mein-