Úrval - 01.01.1965, Blaðsíða 57
ÍSLENZKIR MENNTASKÓLA Ii
55
Augljóst er að sú þróun, sem að
framan liefur verið lýst, lilýtur að
liafa gagnger áhrif á skólakerfi
og fræðslumál.
:i. íslenzkir menntaskólar i dag.
Meginverkefni þessarar greinar
er menntaskólanámið á Islandi og
því munum við eingöngu taka til
frekari athugunar, hvernig mennta-
skólarnir hafa brugðizt við hinum
breyttu kröfum, og við hvaða skil-
yrði þeir hafa unnið starf sitt. í
stað bess að ræða menntaskólana
almennt munum við hvað þetta
snertir aðeins fjalla um Mennta-
skólann i Reykjavík vegna stærðar
skólans og kunnugleika okkar á
honum.
Lítum fyrst á hinn ytri aðbúnað,
skólahúsið og alla aðstöðu til
kennslu. Nemendafjöldinn hefur
vaxið jafnt og ])étt og er nemenda-
fjöldinn 1943—1946 sýndur á með-
fylgjandi linuriti. Haustið 1949
þarf að fara að tvísetja í skólann
að nokkru leyti, en menn sætta sig
við þetta neyðarúrræði vegna þcss
að „uppi voru allmiklar ráðagerð-
ir um framtiðarskipan skólans og
húsakost, svo að ætla mátti að úr
mundi rakna um þessi cfni á næstu
árum"1). Þessi úrlausn lét samt á
sér standa og hinn gamli skóli varð
að rúma sívaxandi nemendafjölda.
Sérstofur voru lagðar undir al-
menna kennslu og nýjar kennslu-
stofur innréttaðar hvar sem auður
krókur fannst. Á miðjum sjötta
áratugnum var ekki lengur talið
!) Skýrsla Menntaskólans í Reykja-
vík 1946—47.
fært að draga byggingu nýs skóla
og farið var að grafa fyrir grunni
hins nýja skóla og rektorsbústaður
reistur. Lengra komust framkvæmd-
irnar ekki og nú, tæpum áratug
síðar, þegar nemendafjöldinn er
orðinn um tvöfalt meiri, er fyrst
að rakna nokkuð úr húsnæðismál-
um skólans. Vegna þess hversu brýn
þiirfin var orðin fyrir aukið hús-
næði var varla annað talið mögu-
legt en að auka við hinn gamla
skóla og þá í næsta nágrenni hans.
Þar sem vafasamt verður að telja,
að þessi byggingarsamstæða muni
fullnægja kröftim komandi ára,
þarf ekki að fjölyrða um, hversu
dýrar slikar bráðabirgðalausnir
gcta orðið. Þó er öllu erfiðara að
meta það tjón, sem þjóðfélagið
hefur orðið fyrir vegna hinna skað-
legu áhrifa, sem hinn ófullkomni
aðbúnaður hlýtur að hafa haft á
kennsluna síðustu tvo áratugi.
Ef námsskrá Menntaskólans nú
er borin saman við námsskrána,
sem gilti fyrir þrjátíu árum, sést
að engar verulegar breytingar hafa
verið gerðar á henni á þessu tima-
bili. Kennsluaðferðirnar munu
einnig að mestu vera þær sömu.
Enn i dag er næsta ófullkomin að-
staða til að nota við kennsluna
tæki sem segulbönd, kvikmyndir
og skuggamyndir. Ef kennslubæk-
urnar eru skoðaðar, sjást mörg
dæmi um ófullkomnar bækur. Sem
dæmi má nefna kennslubók í efna-
fræði, sem kennd var við Mennta-
skólann i Reykjavik í nærri þrjá
áratugi, en var þó hætt að kenna
fyrir ])remur árum. Kennslubók
þessi gat aldrei talizt annað en