Ný sumargjöf - 01.01.1861, Side 92

92
Skjaldarmerki þeirra Rotschildanna er gnllinn asni, og er
það þannig upp koniið. fegar afi Rotschilds þess, sem nú lifir,
lá fvrir dauðannm, kallaði hann á börn sín og sagði þeim sögu
þessa. Bóndi lét poka upp á asna sinn og var hann troðfullur
annars vegar en alveg lómur hinumegin. Förumaður einn gekk
framhjá og sagði: „|>ú ert mikilt heimskíngi, að þú skulirkvelja
asnann þinn svona, því jafnarðu ekki heldur á honum klyfjarnar,
svo að hann beri sinn helfinginn hvorumegin, og sligist ekki
svona út í aðra hliðina?“ „I»ú segir satt,“ mælti bóndi, „en
segðu mér, hvað til þess kemur, að þú, sem tekur svo glögt
eplir öllu, skulir vera svo bláfátækur? t>ú ræður mér, en getur
ekki ráðið sjálfum þér.“ Fór hann síðan leiðar sinnar með
asnann og lét pokann hánga út í aðra hliðina einsog fvrr. tiegar
hann var kominn spölkorn áfram, fann hann hrúgu af bláum
stcinum. Tók hann þá og fylli með þeiin þann bálfpokann, scm
tómur var. fiegar kann var kominn til borgarinnar, frétti hann
að konúngurinn væri að byggja sér höll og léti hann prýða stofu
eina með samkyns steinum og hann hafði fundið. Seldi hann
þá blásteinana og fékk stóran gullpcníng fyrir hvern og varð
vellríkur. fiessvegna, börn mín! megið þið aldrei faraaðráðum
þeirra, sem ekki hafa lánið með sér, og skuluð þið hafa hálf-
klyfjaðan asna fyrir merki ykkar.“ fiessi orð mælti karlinn
síðast, en þeir synir hans fengu sér allir gullinn asna liver um
sig, í minníngu föður síns.
Með asnanum gullna táknast svolátandi siðalærdómur: Guð
hefir skapað manninn til að græða og okra. Fátæklíngurinn erekki
maður, — hann er það fyrirlitlegasla kvikindi milli himins og
jarðar. Eigingirni ermannsins aðaldygð, liann á að gefa sjálfum
sér ráð áður en hann ræður öðrnm. Ólánsmaðurinn er heimsk-
íngi, en ríkismaðurinn er bæði vitur og veglyndur. Allt þetta
táknast með asna. Á fyrri tímum riðu spámennirnir ösnum, en
nú ríða asnar spámönnum.