Andvari - 01.01.1972, Blaðsíða 47

andvahi'
UPPELDI OG MENNTUN HELLENA
45
er ekki að undra, þó að rnikil rækt liafi
vérið lögð við alls konar íþróttir og
líkamsæfingar, þ. e. a. s. þá mennt, er
mest siuðlaði að líkamlegum þroska.
I því riti Platóns, sem „Samdrykkj-
an“ nefnist, segir Díótíma, þegar 'hún
er að fræða Sókrates um eðli ástarinn-
ar, að sá, sem rétt fari að, muni íyrst
elska einn fagran líkama og síðan
marga og komast smám saman til skiln-
ings á sambandinu milli iþeirra. Og frá
lögrum líkömum rnuni hann halda
alram til fagurra sálna, unz honum
skiljist, að öll fegurð væri sömu ættar.
bannig muni hann sækja fram, unz
honum birtist svo sem í dýrlegri sýn
hin eina sanna þekking hins raunfagra.
Við íhugun hinnar æðstu veru ástar-
innar muni hann hreinsaður verða af
öllurn jarðneskum sora, unz hann fái séða fegurðina, eigi aðeins með augum
líkamans, heldur og með sjónum andans, og muni auðnast að geta af sér
skapanir sannra dygða og vizku. En 'þeim, sem geti af sér sanna dygð, hlotnist
ást guðanna og ódauðleiki.
En þó að allir Idellenar væru undantekningarlaust aðdáendur fagurra líkama
og gerðu allt, sem í þeirra valdi stóð til að stuðla að líkamsfegurð, þá fór því
auðvitað fjarri, að þeir ælu allir jafriháleitar hugsanir í brjósti .um þessi efni
og þeir Sókrates og Platón. íþróttir fóru út í öfgar, og að lokum var farið að
stunda íþróttir íþróttanna vegna, en ekki fyrst og fremst með það markmið fyrir
augum að efla líkamsþrótt og styrkja heilsuna. íþróttagarpar urðu atvinnumenn
og e. k. dekurbörn, sem höfðu framfæri sitt af opiriberu fé, hylltir og dáðir, hvar
sem þeir fóru. Slíkir menn sérhæfðu sig í einni íþróttagrein, en voru ekki nýtir
til neins annars.
Piltur eða fullorðinn maður, sem hugðist taka þátt 1 frægum íþróttakappleikum,
varð að vera algerlega laus við allar aðrar kvaðir. Slíkir atvinnumenn áttu það til
að s-ofa allan daginn. Ef ]>eir brugðu hið allra minnsta út af settum reglunr um
þjáffun og mataræði, áttu þeir á hættu að veikjast alvarlega. Hér kom einnig
dl hin ótrúlega matarlyst þeirra, sem þeir stundum freistuðust til að seðja. Tveir
nafngreindir kappar af þessu tagi, Míló og Þeagenes, átu hvor unr sig heilan
Ungur sigurvegari t íþrótUim.