Andvari

Árgangur

Andvari - 01.01.1972, Blaðsíða 50

Andvari - 01.01.1972, Blaðsíða 50
48 JÓN GÍSLASON ANDVAIU að tæma íþróttaleikvangana að ungmennum og einnig um að leitast við að sannfæra piltana um, að eftirsóknarverðara væri að öðlast lipra tungu en hraustan líkama, gera úr þeim náföla, stofulærða kyrrsetumenn, sem ekkert gætu annað en romsað úr sér einhverju óskiljanlegu bulli. Eins og áður hefur verið drepið á, fór íþróttákennsla fram annars vegar í ■palaistra, þ. e. litlu svæði, sem umgirt var háum vegg, hins vegar í gymnasion, stórri íþróttamiðstöð. Orðið palaistra er dregið af pale, sem iþýðir „glíina". Gymnasion var mikið mannvirki. Er orðið dregið af lo. gymnos, sem þýðir „nakinn“. Slík stofnun hafði innan sinna vébanda1 oft og einatt marga íþróttavelli ásamt öllum tækjum, sem nota þurfti við kennslu eða æfingar. Umliverfis þessi íþróttasvæði voru ýmsar byggingar til margvíslegra áfnota fyrir menn á öllum aldri, sem íþróttir iðkuðu þar daglega. Það var því bæði mikið fyrirtæki og dýrt að reisa slíkt gymnasion. Má bezt marka það af því, að í stórborg eins og Aþenu voru þau aðeins þrjú á 4. öld f. Kr. b. PaJaistra var hins vegar ódýr. Þar var aðeins um lítið, áfgirt íþróttasvæði að ræða, enda voru slíkir leikvangar í hverju þorpi og jáfnvel við einstök íbúðarhús. Gymnasion var hins vegar opinber stöfnun, sem allir borgarar höfðu aðgang að, enda var þar oftast nær margmenni, bæði að æfingum og til að horfa á aðra. Mátti svo að orði kveða, að íþróttamiðstöðvar þessar væru jafnframt helztu samkomustaðir borgarbúa allan ársins hring. Þar fluttu sófistarnir fyrirlestra í stórum áheyrendasölum, og heimspekingar kenndu þar í skuggsælum görðum. Hins vegar var gymnasion óhentugt til að kenna í yngstu drengjunum. Þeim var kennt á einhverjum smávelli, þ. e. palaistra. Kennari sá, sem kenndi drengjunum íþróttir í palaistra, nefndist paidotribes, þ. e. „drengjanuddari". Hlýtur nafnið að vera af því dregið, að mikið hafi kveðið að nuddi í sambandi við íþróttakennslu. Nuddað var bæði úr olíu og ýmiss konar dufti. „Drengjanuddari" varð að háfa talsverða þekkingu til að bera, ef hann átti að vera starfi sínu vaxinn, enda er hann í rituðum heimildum óft nefndur í sömu andrá og læknir. Elann þurfti að geta gert sér rétta grein fyrir, 'hvers konar æfingar áttu bezt við hvern einstakling. Markmið hans var að koma í veg fyrir sjúkdóma, en læknisins að laskna þá. Hann gaf jafnvel fyrirmæli um mataræði. En auk þess sem hann vildi efla heilsu nemenda sinna, beindist við- leitni hans einnig að því að gera þá fegurri og sterkari en ella. Platón telur, að kennsla hjá góðum „drengjanuddara" styrki skapgerðina og herði viljann. Honum varð því að vera ljóst, hve mikla þjálfun var hægt að leggja á hvem dreng um sig. Með því að svo miklar kröfur vom gerðar til íþróttakennara drengja, lögðu
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168
Blaðsíða 169
Blaðsíða 170
Blaðsíða 171
Blaðsíða 172

x

Andvari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.