Andvari - 01.01.1907, Page 97

ög íslenskan lýöháskóla.
91
halda þar skóla, sem sollur getur glapið nemend-
urna. F*að er hætt við, að það hafl verið mjög inis-
ráðið hjá oss íslendingum að flytja gagnfræðaskól-
ann frá Möðruvöllum til Akureyrar.
Það er einnig sjálfsagt, að lýðliáskólar á íslandi
eru best settir í sveituin, ef landsmenn kynnu að
vilja setja lýðháskóla á stofn. I3ar geta þeir best náð
tilgangi sínum. Einnig þarf að lrlúa að sveitunum,
er svo margir menn liafa flutt úr þeim, og sýna
æskulýðnum með öllu skólahaldinu og samverunni
á skólanum, hve sveitalífið getur verið fagurt og af-
farasælt. I3að þarf að vekja ást þeirra á landinu og
segja þeim, hvernig aðrar þjóðir rækta upp lönd sín.
En hvar sem góður lýðháskóli er settur, kostar liann
eins og allir skólar allmikið fje, bæði skólahús með
íbúð handa kennurum og öllum nemendum og leik-
fimishús, og einnig að halda skólann. Það eru engin
líkindi þess, að nokkur íslendingur, sem liefur þá
mentun, er þarf til þess að halda slíkan skóla, hafl
efni á því að reisa hann af eigin ramleik. Eigi
heldur eru nein líkindi til þess, að einstakir menn,
bændur og stúdentar eins og í Danmörku, Finnlandi
og víðar, taki sig lil og skjóti sainan fje til þess að
reisa lýðhásltóla fyrir og selji hann síðan í hendur
einhverjum góðum manni til eignar og afnota. Bæði
erum vjer svo fámennir, að það er erfitt, og svo er
eitthvað annað uppi á teningnum núna hjá stúdent-
um vorum, en að ryðja braut fyrir mentun og þjóð-
þrifum.
Ef á að reisa góðan lýðháskóla, verður alþingi
að veita íje til þess, eigi mikið í samanburði við
það, sem Páll Briem vildi veita til unglingaskóla, en
þó nóg til þess að skólinn geti orðið góður og náð
tilgangi sínum.
En nú verður að gæta að því, að lijer er um
einkaskóla (»privat«-skóla) að ræða, því að eitt liið