Andvari - 01.01.1907, Side 160

154
t’jóöfundurinn 1851.
stunyiö uppá að lcalla »Danmarks Ri}*e«, og aö ísland sendi
að tiltölu inenn til rikisþingsins í Danmörku. Þeir íslend-
ingar, sem eptir beinni skipun Yðar Hátignar voru á
ríkisfundinum, lýstu því yflr, aö þeir l'yrir sitl leyti álitu
Islandi ekki hentuga þessa fyrirœtlun, en þeir lýstu einnig
því, aö þeir hvorki álitu sig hafa köllun til að afsala íslandi
hluttekning þessa í ríkisþinginu, el' íslendingar sjálfirkynnu
að samþykkja liana, og ekki heldur álitu þeir sig hafa köll-
un til að stinga uppá neinu öðru fyrirkomulagi á Islands
stjórn, nema einungis að áskilja að íslendingar hefðu sem
frjálsastan atkvæðisrjett i því máli, eptir fyrirheiti Yðar
Hátignar í áðurnefndu lirjeli 23. sept. 1848. — Pannig sam-
þykkti og þingið, að tala þingmanna frá Islandi skyldi ekki
vera ákveðin, heldur geymd atkvæði þingsins á Islandi.
Þannig viðurkenndu og allir, að enginn cíi gæti verið um
gildi þessa fyrirheits, þó ekkert sjerlegt skilyrði yrði gert
fyrir hönd Islands við auglýsingu grundvallarlaganna.
Grundvallarlög Danmerkurríkis frá 5. júni 1849 komu út,
■en, eins og von var til, hafa þau ekki verið send liingað
til lands til auglýsingar og af engum verið álitin hjer gild,
þareð slikt hefði verið mótstætt ekki einungis fyrirheiti
Yðar Hátignar, sem áður var getið, lieldur og einnig rjett-
indum þeim, sem alþingi eru veitt i tilskipun 8. marz 1843,
viðlikt og’liinum fyrri ráðgjafaþingum ejitir tilskipun 28.
maí 1831.
Sama árið og grundvallarlög Danmerkur ríkis koniu
út, voru lögð fyrir alþing kosningarlög til þings þess, sem
Yðar Hátign liafði heilið í brjefi yðru 23. sejit. 1848. Yðar
Ilátign samþykkti frumvarp þingsinstil kosningarlaga þess-
ara, og það sýndist sem bæði þjóðin og stjórnin væru
samþykk í að þing það, sem heitið var, skyldi koma sam-
an í fyrra. Með undran heyrðu menn hjer á landi, að
þinginu væri slegið á frest, og það boðað saman 4. júlí
1851, án þess mönnum væru Ijósar þær ástæður, sem fyrir
því voru tilfærðar, nje heldur að þjóð vorri væri boðað
nokkuð það, sem gæli leiðheint henni um, á hverju hún
ætti von eða á hverju ekki.
Landsmenn komu saman á fundum og rituðu hænar-
skrá til Yðar Hátignar á ný, um að Rjer vilduð mildilega
sjá svo til, að auglýst yrði fyrirfram frumvarp það til
grundvallarlaga íslands, sem Yðar Iíátign ætlaði að láta
leggja fyrir þjóðfundinn. Bænarskrám þessum heflr ekki
verið svarað.
A fundi við Oxará í fyrra sumar komu sainan margir