Árbók Háskóla Íslands

Árgangur

Árbók Háskóla Íslands - 02.02.1923, Síða 63

Árbók Háskóla Íslands - 02.02.1923, Síða 63
17—19. v. SKÝRINGAR 53 óhrifum æðri afla. Fornmenn gerðu sér einkum grein fyrir þessu um skáldskap, gjöf óðins. Því heitir skáldskapur óðr og því er skáldamjöðurinn varðveittur í Óðreri (Óð-hrœri). Þessi tvö orð samsvara alveg latnesku orðunum animus og mcns. Þau sýna samskonar athugun sama veruleika, en ann- að samhengi er þar ekki á milli. lá, ýmist skýrt: blóð (lá = lögur, haf) — eða lifshiti (Noreen, Tidsskr. f. Philol., N. R. IV, 28 o. áfr.). En merk- ingamunur ekki mikill. lœli, smbr. Sn-E: »læti heitir rödd« (Skáldskaparmál, sið- asti kap.), Gripisspá 39: »Lit hefr þú Gunnars ok læti hans« (o: yfirbragð og málróm). Svo skýrir F. Jónsson í Arkiv IV, 28. — Ástæðulaust er að leita hér annarar merkingar (lát- bragð, hreifingar, Noreen [sjá við láj, smbr. Hoffor)', Edda- sludien 114). Hœnir, dregið af liœna (laða að sér, Finnur Jónsson) eða skylt liani, hœna, smbr. viðurnefni hans: langi fótr. Um Hœni er mikið rilað, en heimildirnar eru of fálæklegar lil þess að komist verði að öruggri niðurstöðu. Hoffory (Edda- studien 101 — 19) telur hann vera skýjaguð, en skýin hugsuð i svanalíki (smbr. Hjelmquist, Naturskildringarna 111). Sé það vel til fundið að láta Óðin, vindguðinn, gefa andardrált- inn, — Hœni sálina o: fylgju, hamingju, smbr. valkyrjur og hamingjur í svanalíkjum (Völundarkviða, Hrómundar saga Greipssonar o. v.), — en Lóður (eldgoð, smbr. þýzku lo- dern) lífsylinn. Annars er Lóðurr enn ókunnari en Hœnir. Snorri nefnir hann ekki. í sögunum um Þjaza og um Fáfnis- arf (báðar í Skáldskaparmálum Sn-E) eru þeir á ferð Óðinn, Loki og Hœnir, og óðinn er kallaður »Lóðurs vinr« eins og »Lopts vinr«. Af þessu hafa sumir álilið, að Lóðurr væri sama og Loki, en varla mun höfundur Völuspár hafa hugs- að svo, ef þessi vísa er eftir hann. 19. vísa. Pví verður ekki neitað, að 19—20. vísa standa á undar- legum stað og einangraðar, rétt á undan Gullveigar-þættinum. Bæði Bugge og Boer hafa séð, að 19. vísa á heima næst á undan 27. v., sem beinlínis gerir ráð fj'rir, að slík lýsing sé áður komin. En 20. vísa verður að fylgja henni. Með því móti koma visurnar um nornirnar og valkyrjurnar (30. v.) i sama kafla, og á það vel við,
Síða 1
Síða 2
Síða 3
Síða 4
Síða 5
Síða 6
Síða 7
Síða 8
Síða 9
Síða 10
Síða 11
Síða 12
Síða 13
Síða 14
Síða 15
Síða 16
Síða 17
Síða 18
Síða 19
Síða 20
Síða 21
Síða 22
Síða 23
Síða 24
Síða 25
Síða 26
Síða 27
Síða 28
Síða 29
Síða 30
Síða 31
Síða 32
Síða 33
Síða 34
Síða 35
Síða 36
Síða 37
Síða 38
Síða 39
Síða 40
Síða 41
Síða 42
Síða 43
Síða 44
Síða 45
Síða 46
Síða 47
Síða 48
Síða 49
Síða 50
Síða 51
Síða 52
Síða 53
Síða 54
Síða 55
Síða 56
Síða 57
Síða 58
Síða 59
Síða 60
Síða 61
Síða 62
Síða 63
Síða 64
Síða 65
Síða 66
Síða 67
Síða 68
Síða 69
Síða 70
Síða 71
Síða 72
Síða 73
Síða 74
Síða 75
Síða 76
Síða 77
Síða 78
Síða 79
Síða 80
Síða 81
Síða 82
Síða 83
Síða 84
Síða 85
Síða 86
Síða 87
Síða 88
Síða 89
Síða 90
Síða 91
Síða 92
Síða 93
Síða 94
Síða 95
Síða 96
Síða 97
Síða 98
Síða 99
Síða 100
Síða 101
Síða 102
Síða 103
Síða 104
Síða 105
Síða 106
Síða 107
Síða 108
Síða 109
Síða 110
Síða 111
Síða 112
Síða 113
Síða 114
Síða 115
Síða 116
Síða 117
Síða 118
Síða 119
Síða 120
Síða 121
Síða 122
Síða 123
Síða 124
Síða 125
Síða 126
Síða 127
Síða 128
Síða 129
Síða 130
Síða 131
Síða 132
Síða 133
Síða 134
Síða 135
Síða 136
Síða 137
Síða 138
Síða 139
Síða 140
Síða 141
Síða 142
Síða 143
Síða 144
Síða 145
Síða 146
Síða 147
Síða 148
Síða 149
Síða 150
Síða 151
Síða 152
Síða 153
Síða 154
Síða 155
Síða 156

x

Árbók Háskóla Íslands

Beinleiðis leinki

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Háskóla Íslands
https://timarit.is/publication/588

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.