Árbók Háskóla Íslands - 02.02.1923, Page 80

70
VÖLUSPÁ
inn knýi völuna til þess að flytja spána, þarf ekki að gera
ráð fyrir neinum kærleikum milli þeirra, og ekki eru hlýjar
kveðjurnar milli Vegtams og völunnar i Baldrs draumum.
Völvan veit til hvers óðinn er kominn, án þess hann beri
spurningar sinar fram. »Hvi freistið min?«, smbr. freista orð-
speki, Vfþrm. 5. Óðinn er óvinur jötna, hann er vitrastur
allra goða, völvan skilur undir eins, að þetta er barátta. Til
þess að vera ekki léttvæg fundin, segir hún tafarlaust ægi-
legasta leyndardóm Óðins upp í opið geðið á honum. En
Óðinn er í öðrum hug en í sennunni við Vafþrúðni. Hann
verður glaður við fróðleik völunnar, og vingast við hana til
þess að fá að vita meira.
mjöðr nefnist hér hið dýrmæta vatn úr brunninum og af
auga Óðins.
29. vísa.
Svo má heita, að allir skýrendur sé sammála um að
hreyta fe i fekk (K er hér ein til frásagnar, smbr. nmgr.
við 21. v.). Þó mætti lesa: féspjöll spaklig eða fé, spjöll
spaklig. Hvorttveggja gæti staðist bragfræðilega (ég er þar
ósammála Bugge og DH), en hið siðara væri óhæfllega Ijótt:
fé sem sjálfstætt orð yrði að fá meiri áherzlu en fekk. Og fé
væri heldur sviplaust og efnisrýrt, eftir að sagt hefur verið
frá vali hringa og menja. Féspjöll gæti þýtt: galdrar til þess
að alla fjár (smbr. Yngl. s., 7. kap.), en erfitt virðist að láta
þá merkingu eiga við í þessu sambandi. f*ess má enn geta,
að Bugge reyndi að fylla visuna (389):
fé [ok fjölð meiðma, spjöll spaklig
at hon frœði segði], ok spá ganda.
Þetta hefði verið fullgott, ef svo hefði staðið í fornu liand-
riti, en allar slíkar eyðufyllingar nútímamanna hljóta að
vera einskis virði. — En þó að ritað sé fekk, er það ekki
skilið á einn veg. Múllenhoff o. fl. skýra fekk — hafði fengið
(o: átti — því leitaði Óðinn til liennar). Aðrir (DH): (Óðinn)
fekk henni spaklig spjöll, eða: (hún) fekk (hjá óðni) spaklig
spjöll. Neckel (Beitráge 336): (óðinn) fekk (fyrir gjafir sin-
ar) spakleg tíðindi um leynda dóma framtíðarinnar. Sé ritað
spáganda i einu orði, merkir það spásiafir, en spá ganda
virðist eiga betur heima i þessu sambandi: spá, sem völvan
öðlast fyrir töframátt stafs sins (stafa sinna, smbr. vitti