Búfræðingurinn - 01.01.1944, Side 39
B Ú F R Æ Ð I N G U R I N N
37
nm réttmæti liverrar framleiðslu eftir árangrinum, þegar illa gengur.
<>g hún skoðuð og metin eftir ]>ví, yrði fátt af okkar framleiðslu réttmætt
1 starfslífi þjóðarinnar. Við alla framleiðslu koma við og við ýmis áföll.
stundum eru þau hein afleiðing veðráttunnar, stundum afleiðing mistaka
og ýmissa glappaskota, er verða á framkvæmdum framleiðslunnar, og
stundum hvort tveggja. l’etta cr ekki neitt einsdæmi fyrir okkar land, þvi
að svona cr það um allar jarðir og lönd. Mistök og ágallar verða á fram-
lciðslunni iivarvelna. I’að er takmark visindalegra tilrauna og rannsókna
að gera þessar misfellur sem minnstar, — stuðla að þvi að finna betri
aðferöir, tæki og efni, Jifandi og dauð, til styrktar margbreyttri ræktun og
hagnýtingu jarðarinnar. Ilér á eftir verður skýrt frá, hvernig fram-
leiðslu á korni verði haganlegast fyrir komið, svo að hún verði i fram-
kvæmdinni scm áfallaminnst, og hvar htin sé he/.t framkvæmanleg á
landinu.
Skýrt verður frá ]>eim árangri, sem af tilráunum liefur orðið siðustu
2 áratugina, máli þvi til styrktar, er hér vcrður rætt um.
Ií. Skilyrði fyrir kornvrkiuna.
Það, sem • setur takmörkin fyrir þvi, livort korntegundir nái
fulluni þroska, er fyrst og fremst hitinn yfir þann tima sumarsins,
sem sjálf kornþroskunin verður. í annan stað cr nauðsynlegt, að
hitinn tálmist ekki al' of mikilli úrkomu eða tíðni hcnnar, þvi að
þó að hæfileg úrkoma sé nauðsynleg, getur lnin þó orðið það mikil,
að hún dragi úr notum hitans og dragi þroskunina á langinn, en
slíkt veldur áhættu, því að bezt er, að hún taki elcki óeðlilega
langan tíma. Þá geta vindar gert allmikið tjón, þcgar þroskun
kornsins er langt komið, auk þess sem þeir draga úr notum hitans
við þroskunina. Þetta eru aðalskilyrði allrar aldinþroskunar.
Það má gera sér nokkra grein fyrir kornyrkjuskilyrðum með
því að athuga liitann yfir sprettuskeiðið, og á þann hátt er með
nokkuð ábyggilegri vissu Iiægt að ákveða, hvaða korntegund muni
geta náð fullum þroska. En þó að þessi aðalskiiyrði akuryrkjunnar
séu tæplega það góð að vera nothæf, þá má með ýmsum aðgerðum
hæta þau. Rœktunaraðbúð, sem er fólgin í þvi að auka á not hit-
ans, er leið, sem liægt er að fara. Skógarbelti, 15—20 m breið með
100—130 m bili, eru tvímælaiaust það, sem koma þarf inn i
islenzkar ræktunarframkvæmdir. Það mundi auka öryggi allrar
jarðyrkju og' ekki sizt kornyrkjunnar, þvi að skógur og skjól
bækkar liita jarðvegsins og jafnar óhagstæðar sveiflur i tiðar-
farinu. Skjól cyluir sprettu, og er þvi mikilvægt, að kornyrkju
séu valdir þeir slaðir, er hafa skjólskilyrði. Það eykur öryggi
l>ess, er af kornyrkjunni flýtur.
Þá er mikilvægt, að jarðvegurinn sé hlýr og þurr og í hag-