Búfræðingurinn - 01.01.1944, Page 45

B Ú F R Æ Ð I N G U R I N N
43
venjulegri hálmuppskeru nemur. Og cr þessi munur þvi noklcur
fóðurtrygging.
ÞaS er staSreynd, aS ])ess riflegri sein fóSurframleiSslan er, því
síSur er mönnum hætt viS því að setja á guð og gaddinn, því að
ef knappt er um fóður á haustnóttum, er bændum hættast við að
setja illa á vetur, þó að þeir geri það ekki i góðum heyskaparárum.
Það er augljóst af því, sem hér hefur verið sagt, að kornyrkjan
hefur ekki einungis gildi, hvað snertir þá framleiðslu, er af hcnni
sjálfri flýtur, heldur og það, að samhliða henni skapast mögu-
leikar fyrir enn meiri framleiðslu á öðrum sviðum jarðræktar-
innar. Og fullyrða má, að öryggi þessarar framleiðslu við islenzk
náttúruskilyrði er liægt að bæta á ýmsan hátt, ef jarðyrkjumaður-
inn aflar sé smám saman raungildrar þekkingar á öllum þeim störf-
um, er lúta að sem hagkvæmastri framkvæmd hennar. Með bættum
ræktunaraðferðum, betri kornafbrigðum en nú er völ á ætti rækt-
un byggs og hafra að geta átt framtið mjög víða i veðursælli sveit-
um landsins. Það þarf fyrst og fremst sterka stofnun í landinu, er
hefur alla útsæðissölu og leiðbeiningarstarfsemi með höndum, og
einnig sterkan áróður og styrki lil að koma kornyrkjunni og ann-
arri jarðrækt betur áleiðis en verið liefur. Það á að nota þau skil-
yrði, sem til eru í landinu, landbúnaðinum til hagsbóta, og fólkið
þarf að skilja, að með þvi að knýja annað og meira en liey upp úr
íslenzkri jörð liefst meira og fjölbrcyItara verðmæti af Iandbún-
aðarstarfinu en með túngrösum einum saman. En til þess að svo
verði, þarf mikil átök. Þafí þarf afí skapa þá menntun i þessari
grein, er hentar málefninu.
IV. Korntegundir.
Með orðinu korntegundir er átt við jurtir, scm teljast til grasaœttar-
innar, en hafa stórt nœringarrikt fræ. En vegna fræsins (í venjulegu
tali kallað korn) eru þær aðallega ræktaðar. Þær fjórar aðalkorntcg-
undir, rúgur, bygg, hafrar og hveiti, sem ræktaðar eru til kornl'ramlciðslu,
hafa margt sameiginlegt með venjulegum grastcgundum.
Korntegundirnar eru allar einkimblaða plöntur og með trefjurót.
Stönguilinn er holur og sívalur með upphlcyptum liðum (knjám), sem
cru þykkari cn stráið, en frá hverjum lið ganga hlöð piöntunnar. Blöðin
eru oft 8—20 mm breið, slíðurfætt, beinstrengjótt og tvíhliðstæð á
stönglinum. Axið er á stráendunum og samsett með 1—3 blóma smá-
öxum. Bygg, rúgur og Iivciti eru axgrös, en hafrar puntgras.
Þessar fjórar korntegundir liafa allar vcrið ræktaðar í Evrópu og
viðar frá ómunatið, og til eru mörg ræktunarafbrigði, er smám saman
hafa koinið fram, annaðhvort með marksæknu úrvali eða af tilviljun.
Talið er, að iiygg og hveiti séu elzlu korntegundirnar, f>.—10 ]>ús. ára
gamlar. Hafrar og rúgur munu yngri ræktunartegundir, og þær liafa