Búfræðingurinn - 01.01.1944, Page 66

B U F H Æ Ð I N G U H I N N
«4
skyldi sá í forblauta eða svo frosna jörð, að lítið sé þítt. Þá er
betra að bíða nokkra daga. Ef moldin er sæjnilega þurr, má vel
sá í jörð, sem er ekki meira lnð en svo, að el'st sé 8—10 cm
þítt lag, og' liefur eigi sakað, þó að i'rost kæmu eflir sáningu
á svo þíðri jörð. Annars er bezt, að riioldin sé þurr og myldin,
þegar sáð er. Höfrum má sá heldur fyrr en byg'gi vegna þess,
að þeir þola öllu betur kulda og þurfa lengri tíma til spirunar-
innar. Á Suðurlandi mun oft verða bezt að sá höfruin 20.—30.
apríl og byggi frá 25. apríl til 10. maí. Sáðtímatilraunir hafa
sannað þetta. í V. töl'lu er árangur af sáðtímatilraunum með
Dönnésbygg tvö 5 ára meðaltöl, 1927—1931 og 1932- 1936, og
5 ára meðaltal fyrir Niðarhafra og Favorithafra, frá 1935—
1939.
tafla sýnir, að mest og hezt verður kornuppskeran fyrir
2 fijrstu sáðtímana, og á það við um báðar tegundir. Árangur-
inn virðist fylgja þcirri reglu, að við fyrstu sáningu verði
kornið niest að vöxtum og gæðum, en eftir því sem dregst að
sá, minnkar kornuppskeran, en hálmurinn eykst. Kornþyngd-
in verður alltaf mest frá fyrstu tveimur sáðtímum, og sama má
segja um grómagnið, að j>að er einnig bezt. Snemmsáið korn
skríðilr alltaf fyrr en síðsáið og nær ])ess vegna í heitasta tíma
snmarsins til mjölsöfnunarinnar, því að með því að sá
snemma er hægt að nota kaldari tíma en fyrri hlutá jiilí lil
stærðarvaxtar kornstangarinnar, cn það er einmitt þétta, sem
verður við að sá korninu snemma. Það næst í mestan hluta af
jiilí til sjálfrar þroskunarinnar, því að korn 1. sáðtíðar setur
oftast ax (skríður) fyrstu daga þess mánaðar. Snemmsáið
korn þroskast þvi fyrst, venjulega síðast í ágúst eða nokkru
síðar, en síðsáið korn verður ekki fullþroskað fyrr en 2—3
vikum síðar. Er þetta mikilvægt við uppskeru og nýtingu
kornsins. Snemmsáið korn hefur í tilraunimum oftast náðst
þurrt, en illa hefur tekizt að ná þurru korni frá síðasla sáð-
tíriia. Eftir því sem lengur dregst að sá, eftir því verður rækt-
unin óöruggari, þroskunin verri, kornið minna og uppskeran
erfiðari, því að síðsáið korn leggst fremur í legu en snemmsáið.
Auk ]>essa verður síðsáið korn fvrir meiri lirkomu vegna ])ess,
að þroskunin dregst inn i mesta rigningartíma sumarsins.
Fyrir byggið hefur þetta gilt, en fyrir hafrana er lilill inunur
á úrkomumagninu, hvort snemma eða seint er sáð. Meðalhiti