Búfræðingurinn - 01.01.1944, Page 91
B U F R Æ I) I N G U H I N N
89
hafa verið á áburðarmagni og áhurðartíma, benda eindregið
i þá átt, að ekki sé þörf að bera á ha meir en 200—250 kg af
kalíi, 40%, 00—400 kg af superfosfati og af saltpétri 100—150
kg, horið á raðir, en 250 kg af saltpétri, ef um breiðsáða frœ-
rækt er að ræða. Áríðandi er að bera snemma á, síðast i apríl
eða fyrstu daga maimánaðar. Annars verðnr þessa nánar getið,
þegar rætt verður uin frærækl hverrar tegundar.
b, Sáning.
Við frærækt þeirra tegunda, sem hér er völ á að rækta, mun
raðsáning með 50 cm raðabili vera hagkvæmust fyrir flestar
tegundir. Breiðsáning getur vel lánazt, en hún gefur venjulega
minna fræ, og Jjrosleun verður þar seinni. Bezt er að sá fræinu
í vel unna og næringarrika jörð snemma vors, helzt l'yrri hlula
maí, og hefur vel reynzt að hafa ekkert skjólsáð, en vel má sá
hyggi með og slá það grænt síðast í jiilí eða fyrst í ágúst og
nota i vothey. Áríðandi er að flytjá úppskeruna, jafnóðum og
luin er slegin, af fræakrinum, svo að hún skemmi ekki frærað-
irnar. Eftir að byggið er flutt hurtu, er nauðsynlegt að-rað-
hreinsa einu sinni eða tvisvar i ágúst og gæta þess að særa
ckki grasið í röðunum eða láta mold falla ofan á það. Ef rað-
irnar eru illa sprottnar seinni hluta ágúst, lijálpar vel að hera
nitrophoska á raðirnar, um 150 kg á ha. Ef jörðin er i góðri
rækt, er þessa sjaldan þörf. Þær athuganir, sem fram hafa
farið um það, hvort hetra er að rækta túnvingulsfr.æ i röðum
eða eins og tún (þ. e. breiðsáð), henda allar á, að hezta aðferðin
sé raðsáning. Tilraun, sem gerð var 1935, sýndi, að raðsáður
túnvingull gaf 250 kg lireinsað fræ af ha og grómagn 70%,
þegar breiðsáður túnvingull gaf 125 kg hreinsaðs l'ræs af ha og
grómagn 70%. Eleiri athuganir hafa henl í sömu átt, bæði
með háliðagras og hávingul. Raðaræktunin horgar sig alltaf
hetur. Þó að hún kosti meiri vinnu, þá gefur hún meira,
hreinna og hetra fræ.
Við alla grasfrærækt er og áriðandi að nota hreint, vel
þroskað fnv, sem hefur háan gróhraða, því að lélegt fræ, þó
að vel sé ættað, gefur alltaf verri árangur en það, sem spírar
fljótt og vel. Þá er mikilsvert, að ræktað sé fræ af þeim stofn-
um innan hverrar tegundar, sem liæfa hezt íslenzkum skil-
yrðum, ef lil eru, því að allmikill munur er á stofnum innan