Búfræðingurinn - 01.01.1944, Page 102
100
B Ú F R Æ 1) I X G U R 1 N N
IV. Framtíð grasfræræklarinnar.
Að framan liefur verið lýst þróun og árangri grasfræræktartil-
raunanna frá byrjun. Og það, sem unnizl hefur, er svo sett fram
ineð þcim hætti að lýsa framkvæmd fræræktar hinna einstöku teg-
uinia, sem rcynslan er lniin að sanna, að nái góðum fræþroska hér
á landi.
Mér er vel ljóst, að með rituðu máli einu saman að leiðarvisi
er ekki hægt fyrir neinn að byrja á grasfrærækt án annars undir-
búnings. Heldur verður sá liinn sami að afla sér verklegrar kunn-
áttu, svo og líka allra þeirra véla, húsakynna og tækja, er með þarf.
í sambandi við framleiðslu á korni og kartöflum væri frærækt
auðvcldust, því að margt er sameiginlegt með t. d. byggrækt og
frærækt, auk þess að þar sem búið er að stunda kornrækt í nokk-
ur ár, er hægara um hönd að hefjast lianda um frærækt. Við fræ-
ræktina er nauðsynlegt að viðhafa sáðskipti, og án þess tcl ég fræ-
rækt líll framkvæmanlega, svo að vel sé.
Viðasl á Suðurlandi getur grasfrærækt heppnazt i iillum eða
allflestum árum, og er ]n í ekki náttúruskilyrðum um að kenna, þótt
eigi verði liafizt handa annars staðar en á Sámsstöðum.
Það má telja nokkurn veginn víst, að auðveldast verður að koma
við og reka grasfrærækt af flestum grasfrætegundum á sandjörfi.
Eru því þau sandgræðshisvæði, sem að mestu er búið að hefla
sandfok á, ákjösanlegust fyrir þessa ræktun. En til þess að skrið-
ur komi á þessar framkvæmdir, þarf að stofna til nýbyggðar á
sandjörð. Nýbýli, sem reist yrðu í sándgræðslugirðingum, ætlu
aðallega að hafa með hönduin frærækt þeirra grasfrætegunda,
sem ætla má og rcynslan er að sunui leyti lniin að sanna, að eigi
þar vel við til framleiðslu fræs. Virðist mér þvi l'ramtíð grasfræ-
ræktarinnar vera að nokkru tengd því, hvort hægt verður að konia
fyrir búskap á sandsvæðunum, er hefði liað hlutverk að framleiða
grasfræ, hygg og karlöflur jafnliliða nokkurri mjólkurframleiðslu.
Franitíð fræræktarinnar hlýtur og lika að vera háð því, hvernig
húið verður að bóklegri og verklegri fræðslu um framkvæmd
hennar, og er það þáttur búnaðarskólanna. Grasfrrerækt 2 -3 teg-
unda þar jafnhliða bóknámi er atriði, sem þarf að verða veruleiki,
sem myndi, þá er fram líða stundir, styðja að framkvæmd þcssa
ináls almennt.