Búfræðingurinn - 01.01.1944, Page 125

Kynbætur búfjár.
Eftir RuNÓr.i- Svkinsson, skólastjóra.
I. Inngangur.
Einn höfuðþáttur íslenzks landbúnaðar er búfjárræktin.
Það má segja, að efnaleg afkoma bænda sé fyrst og fremst
háð henni, því að nær <>11 framleiðsla í sveitum, bæði til neyzlu
i landinu og til sölu lil annarra landa, er búfjárafurðir. Við
framleiðum að visu mat, beint úr moldinni, — og mér þykir
sennilegt, að bæði framleiðsla og neyzla landsinanna á ýms-
um garðávöxtum, ræktuðum á bersvæði og í gróðurhúsum,
eigi eftir að vaxa að mun. En ég efasl þó. ekkert um það, að
fólkið, bæði í kaupstöðum og til sveita, hér á landi og annars
staðar, telji sig ekki vel haldiö án þess að fá á matborðið
mjólk, sinjör, skyr, ost, sauðakjöt, flesk og egg, jafnvel þótl
dýrt þyki að kaupa þessar vörur og dýrt sé að framleiða þær
á okkar kæra fslandi i þeirri mislyndu veðráttu, sem við
búum hér við.
Það er rétt, að nú þykja þessar vörur dýrar hér innanlands,
og við getum hvergi nærri fengið það verð fyrir þær utan-
lands, sem svari framleiðslukostnaði þeirra.
Búfjárafurðirnar hafa stigið hér í verði eins og allt annað
fyrir bein og óbein áhrif stríðsins. Framleiðslukostnaður
þeirra cr mikill og liggur að langmestu leyti í vinnu. Eflausl
er hægt á fleiri vegu að minnka framleiðslukostnað búfjár-
afurða, auka verðmæti þeirra og bæta markaðsvörurnar. Ein
leiðin til þess er að ge.ra viðtækar kynbætur d búfénu. Um þá
hlið þessa máls á þessi ritgerð mín að fjalla. Mér er þó Ijósl,
að ég inuni ekki gela gert kynbótum búfjár almennt skil til
neinnar hlitar í stuttri grein. En ég mun freista að drepa á
nokkur atriði, sem ég tel meginatriði i því máli, og benda á
þær leiðir, sem ég álit færar fyrir okkur að fara og líklegastar
til þess að veita okkur skjótastan og beztan árangur i því að
kynbæta búfé olckar.