Búfræðingurinn - 01.01.1944, Blaðsíða 141
B U F R Æ Ð I N G U R I N N
139
voru fluttar inn frá Þýzkalandi nokkrar kindur af karakúl-
kyni. Atti að l'ramleiða loðskinn með þessu fé, en það mis-
tókst þó gersamlega. En með þessu fé, er talið, að mæðiveiki
og garnaveiki hafi flutzt til landsins.
Á árunum 1935—1938 hafði mæðiveikin breiðzt verulega
út ura mikinn hluta Suðvesturlands og jafnvel Norðurland.
Margir bændur í Borgárfirði og Húnavatnssýslum höfðu þá
misst og fargað þriðjungi og heJmingi af fé sínu, og á ein-
staka stað var allt leð drepið niður. En jafnframt var þó á
flestum bæjum reynt að ala upp fé aftur i von um, að veikin
rénaði. Þetta vildi þó í upphafi og' enn þá ganga misjafnlega.
Eitt árið veiktist e. t. v. fátt, hitt árið drapst stundum margt.
Einn Border Leicester-hrútur var í uþphafi látinn að
Hvanneyri. Haustið 1937 var hann sendur að Hvítárbakka
hér í sveit. Haustið 1938 fékk svo bóndinn á Hvitárbakka
leyfi til að selja á 7 einblendingsgimbrar, meðal annars í þeim
tilgangi að sjá, hvort þær þyldu mæðiveildna betur en íslenzka
féð. —■ Haustið 1940 var hér í Andakílshreppi stofnað sauð-
fjárræktarfélag fyrst og fremst í þeim lilgangi að ala upp
kynhlendinga af Border Leicester- og íslenzku t'é. Árið 1940 og
lt)42 voru leifarnar af Border Leicester-l'énu fluttar frá Hall-
dórsstöðum hingað að Hvanneyri. Veturna 1941 og 1942 voru
allmargar ær þeirra bænda, sem i sauðfjárræktarfélaginu eru,
frjóvgaðar með Border Leicester-hrútunum á Hvanneyri. Var
það gert með sæðisflutningi undir stjórn Guðmundar Gíslason
ar læknis. Hafa félagsmenn og fleiri fengið hrúta liéðan, ýmist
hreinræktaða Border Leicester eða blandaða.
Á Hvitárbakka eru nú um 70 ær, meira eða minna blandaðar
Border Leicester-blóði. Þær elz.tu eru nú (i vetra. Þær hafa
gengið með íslenzku ánum bæði í haga og húsum. Af kyn-
blendingsánum hafa ekki drepizt úr mæðiveiki neina e. t. v.
tvær. Á sama tima hefur á Hvítárhakka drepizt mjög inargt
af íslenzka fénu á öllum aldri.
Þótt þetta sé ekki svo örugg reynsla, að hægt sé enn að
fullyrða neitt um það, hvort Border Leicester-l'éð eða kyn-
blendingar af því muni þola mæðiveiki, þá virðist þó ótvírætt
rnega gera sér vonir um það. Ég tel, að eftir svo sem 4—5 ár
liér frá verði lniið að ala svo margt fé upp hér í hreppi og
víðar af þessum stofni, að fullnaðarúrskurður verði fenginn
uin mótstöðu og ónæmi þessa fjárstofns gegn mæðiveiki.