Búfræðingurinn - 01.01.1944, Side 162
160 B Ú F R Æ Ð I N G II R I N N
Köfuunarcfni Fosfórsýra Kalí
Haugarfi ............... 2,91 1,97 10,87
Meðaltaða ............... 2,10 0,70 2,10
Það vekur einkum athygli, live arfinn er auðugur af kalíi
og fosfórsýru.
5. Illgresið gerir uppskeruna misjafna, jarðvinnsluna stund-
inn örðugri, á sumum tegundum þess þrifast jurtasjúkdóm-
ar, sumt er eitrað o. s. frv.
II. Hvaðan kemur illgresið?
Því er víða haldið fram, að það komi fyrst og fremst úr
húfjáráburði. Ég tel þetta ekki rétt. Það er algengt að sjá
garðana fulla af arf'a á þeim bæjum, þar sem enginn arfi er
í lúnimi. Til þess að arfi geti borizt með búfjáráburðinuin,
þurfa að finnast jiroskuð fræ af honum í heyinu, sem búféð
élur, eða í beitilandinu. Þetla á sér auðvitað stað, en tæplega
i stórum mælikvarða. Ættu menn aldrei að hirða arfa til fóð-
urs, ef hann er farinn að þroska fræ, eða hleypa skepnum
þangað. Talið er, að um hehningur ]>ess arfafræs, sem kýr éta,
konii óskemmt í áburðinum.
Haugarfinn er einær jurt. Hann breiðist því fyrst og fremst
úl með fræjum. Virkasti þátturinn í baráttunni gegn honum
er því sá að varna honum að mynda fræ. Talið er, að ein arfa-
jurt geli horið atll að 15000 fræ. Það getur haldizt lifandi í
jarðveginum 25 ár eða meira, en spirar ekki úr meira en
;> cm dýpi.
Ef arfinn fæv frið til að vaxa og jiroska fræ seinni hluta
sumars eða að hausti, juí dreifist j>að ]>egar um garðinn eða
næsla vor, þegar 'jarðvinnsla fer fram. Þarna er að finna aðal-
orsökina til þeirrar miklu útbreiðslu, sem arfinn hefur í görð-
um hér á landi. Jafnvel þótt garðarnir séu vel hirtir framau
af sumri, sem þó vantar víðast mikið á, er arfanum venjulega
gefinn laus taumurinn, þegar á líður. Þá nær hann sér á strik
og lýkur ætlunarverki sínu, —■ að þroska fræ.
III. Hverjar aðferðir her að nota í baráttunni við illgresið?
Þegar arfi kemur í tún, t. d. nýjar sáðsléttur, er venjulega
nægilegt að slá hann einu sinni eða tvisvar á fyrsta sumri.