Búfræðingurinn - 01.01.1944, Síða 169

Vindmylla til að dæla með vatni.
Eftir Jón Þorgeirsson á Hlemmiskeiði.
Jón l'nrgeirsson á Hlennniskciði i Árnessýslu hefur RÓðfúsleRa orðið
við l>eim tilmælum Búfræðingsins að gefa nokkrar leiðbeiningar og
teikningar af útbúnaði hans við að selja vantsdælu í samband við
vindmyllu. Er trúlcgt, að slikum útbúnaði mætti allvíða koma við.
Einnig mætti vafalaust setja önnur tæki, svo sem hverfisteina o. fl„
í satnhandi við slíka vindmyllu. Eg teldi l>að t. d. ekki óhugsandi, að
Jón á Hlemmiskeiði eða einhver annar hugvitssamur maður gæti búið
út smáþuottauél, cr gæti gert ]>etta erfiða starf (]>vott) auðveldara
fvrir húsmóðurina. í erlcndum þvottavélum eru smáspaðar, er snúast
liluta úr hring fram og aftur. Þcss skal að siðustu getið, að Árni Jóns-
son, ráðunautur hjá Búnaðársambandi Suðurlands, er fyrst vakti at-
liygli mína á þcssum úthúnaði á Hlemmiskeiði, getur þess, að vind-
myllan sé þannig út búin, að hún geti aldrei snúizt í hring, því að
viðnám séu sett því til varnar. Þessa er getið liér af þvi, að það kcmnr
ckki bcinlinis fram i ritgcrð Jóns. Ititstj.
Vintlmyllan er :tð mestu leyti smíðuð úr Iré og járni. Ég
hef hugsað mér að lýsa gerð hennar hér i fám orðum. Kg
atla þá l'yrst að lýsa útbúnaði hennar úti.
Fóturinn undir myllunni er úr tré og er tæpir 2 metrar á
hæð. Hann gengur ekki i sjálft sig efst, eins og hann er lát-
inn gera á öllum vindrafstöðvum, heldur er þar allvítt op
(nr. 29 á teikningunum), sem er ætlað fyrir reimina að fara
um. Kringum ojiið eru festir traustir staurbútar (1) setn
nokkurs konar undirstaða undir mylluna. Á þá eru grópin
(13) fest, sem hringurinn (5) leikur í, er myllan snýr sér
eftir áttunum. A hringinn eru festir járnvinklar (8), sem
fcsta hann við mylluna sjálfa. Þessir vinklar mega helzt ekki
vera færri en sjö. Þrir þeirra eru festir sinn við hvorn pðst
(3) á myllunni og einn til að festa stýrisendann á. Póstarnir
cru úr tré, tveggja þumlunga þykku. Ofan á þessa tvo langs-
umpósta eru látnir þrír þverpóstar. í tveim þeirra eru lagerar,
er vindmylluöxullinn (14) er látinn leika í. Þriðji þverpóst-
urinn er hafður lil þess að fesla stýrið. Stýrið (2) er 120 cm