Ritmennt - 01.01.2003, Blaðsíða 106

Ritmennt - 01.01.2003, Blaðsíða 106
HRAFN SVEINBJARNARSON RITMENNT Reykjavík, þótt vetrarvakttíminn hafi verið lengri hér en í Kaupmannahöfn og sumar- vakttíminn ef til vill skemmri. Hið opinbera tók að sér næturvörsluna í Reykjavík þegar Skúli Magnússon fógeti skipaði Magnús Guðlaugsson vaktara með erindisbréfi 16. apríl 1792, og er það að nokkru leyti líkt hinu eldra en þó ná- kvæmara.51 Vaktaranum var með þessu instrúxi heimilt að talca menn höndum, sem var meira vald en vaktarar Innrétting- anna höfðu. Hér er fylgt staðfestu afriti af instrúxinu 1792 sem liggur í Borgarskjalasafni.52 Með því liggur uppkast að því og er helsti orða- munur sýndur neðanmáls. Afritið er mjög ís- lenskuskotið og uppkastið á betri dönsku, afritið er þó það sem sker úr um hvað hefur verið í frumritinu, sem er glatað. Það sem lesið er í textann er haft í hornklofum. Copie [Num (ólæsilegt)J Indstrux For vægteren i Reikevigs kiobstæd Magnus Gudlogsen: 1" Vagtmanden skal være kommen paa sin vagt i sær om vinteren en time förend han slaaer klokken, eller kl 7 og ikke gaae af vagten om morgenen for end effter kl 8. Dog skal han i hen- seende til natens af og [tiljtagende, og der af fly- dende forandring, holde sig effterrettelig de befa- linger som vagt inspectionen ham til siger. 2" Effter timeglaset slaar han med kirkens lclolcke, saa mange slag som klokken er, og nöye paaseer at glaset ilclce standser eller timerne bliver urigtige for medelst upaapassenhed. 3° Naar han saaledes har slaaet timerne skal han være pligtig til strax at robe timen, og de tilsatte vægter værs, udenfor indspecteurernes vinduer, som nærmest mueligt deres sængestæder, og der for uden midt paa gaden uden for mad'"' Angels hus No 5 og allersidst oppe i Reikevig i mellem mad'"L Bruns og tömmermands Holms baier, dog maae han meget giærne robe paa fleere stæder, i fald det af nogen begiæris, hvor for de bör og aparte betale ham den umage. 4° Hans tilholdstæd med glaset og lyset bör være i den eene inspecteurs hus, om det kan lade sig giöre helst den som boer midt i byen. 5“ Han slcal bestandig være ude naar veirliget muelig til lader, og ikke tænke det nok at sidde inde heele timen, og ikkun slaaer klokken, robe værsene, og gaae een gang om kring husene, men i mellem gaar han ind til sit qvarteer, og seer eff- ter glasset og lyset. 6° Hans forste bestilling om afftenen skal være at effter see alle aske-bunker, gaae omkring hvert huus og nöye observere om ild skulle findest i den udborne aslce, eller i skorsteene skulle han saadan overkomme, bör det strax angives, og avværges skade, hvor til byens indvoenere bor strax være assisterlige-, her for uden skal han ved vagtens begyndelse effter see de ubeboeede pak- huuses forsvarlige luckelser med videre som han ser bor sættes i stand inden han tiltræder vagten da han allene er ansvarlig for ald indbrued i medens han gaar vagt. 7" De handlendes löse strandbrygger om sommeren effterseer han at ere saa hoyt opsatte at ikke var 51 Það er prentað hjá Guðbrandi Jónssyni (1938) bls. 32-35. Þar er sumt rangt lesið, m.a. ártalið á instrúxinu sem er 1792 en ekki 1791, og 17. grein- ina vantar aftan á. Útdráttur á íslensku er í Klem- ens Jónsson (1929) Fyrra bindi, bls. 229-30. 52 Borgarskjalasafn, Reikevigs Vægtervæsen 1791- 1813. 102
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168

x

Ritmennt

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.