Ritmennt - 01.01.2003, Blaðsíða 108

Ritmennt - 01.01.2003, Blaðsíða 108
HRAFN SVEINBJARNARSON RITMENNT omkostning for vægteren udgiöre for eet aar omtrent 74rdl. Under mit navn og signet. Vidöe den 16de April 1792 S. Magnusen (L[ocoj. S[igilli].| Kopiens rigtighed vedgaaer. R. Clemensen M[anu[ P[ropria). Aftan við uppkast þessa instrúx sem liggur með afritinu á Borgarskjalasafni er ritað: # NB: Inspecteurerne kan ikke uden lön, be- stemmes til længere tid end et aar, brand reed- skabernes oppasen eller regnskabs förerens ikke heller, men bör paasettes hver en borger efter ligning, eller da en bestandig aarlig lön. Protocol giennemdraget bör hver have, saavel som in- strux. # For byens andre indvaanere og huseiere bör op- sættes placat angaaende dem vedkommende for- holds regler, lempede efter de for andre kiöb- stæder udstædte allernaadigste anordninger. Eklci er vitað hvort vaktaraeftirlitsmennirn- ir eða vaktstjórarnir (inspecteurerne) hafi haldið sérstalca bók (protocol) eins og lagt er til í athugasemdunum. Skúli Magnússon landfógeti hefur eigin hendi ritað leiðréttingar í uppkastið og hef- ur þar með fullmótað erindishréf vaktarans. I uppkastinu er strikað yfir athyglisverð at- riði sem sýna að nokkru hver tilgangurinn var með því að lcoma vaktaraembættinu á laggirnar. 12. greinin endar í uppkastinu á texta sem hefur verið strikað yfir: „...vil ilclce hans formaninger hjælpe har han magt og myndighed etc." Strikað er yfir alla 13. grein uppkastsins sem hljóðar svo: Saa at hand til större nytte kan bruge sin myndighed, nyder hand de halve böder, som ved politiretten bliver de forbrydere i dömte, som forseer sig imedens han gaar vagt, og til den ende bör have en af byefoden forseglet og giennem- draget protocol, hvor udi han indförer med datum, dag- og klokke-slet, naar noget saadanne vovelige og vanskelige ting indtreffer, og derudaf strax meddele byefogden en af sig under eeds af- leggelse, hver gang, en afskrift, saa de skyldige kand afstraffes. Síðast í 14. (áður 15.) grein uppkastsins er strikað yfir það sem fylgir á eftir „en haard straf effter omstændighederne," og hljóðar svo: og i conformite med Politie anordninger i hands Kongelige Majestæts andre lande, indtil hands Majestæt allernaadigst udgiver en specielle an- ordning for Island og den indkommer. Greinilegt er að nokkur vilji hefur verið til þess að fá lögreglusamþykkt í landið, en það gerðist ekki fyrr en með hreppstjórainstrúx- inu 1809. Vafasamt hefur verið að lcveða á um lögreglurétt og vísa í erlendar lögreglu- samþykktir í Reykjavík þar sem hvorugt var fært í lög, en frá 1803 er lögreglan var stofn- uð og til 1809 hefur hugsanlega verið notast við erlendar lögreglusamþykktir. Frydensberg landfógeti (og bæjarfógeti í Reykjavík) kom á aukanæturvörslu í Reykjavík 23. janúar 1809. Allir karlmenn bæjarins voru látnir standa næturvakt til skiptis. Ástæðan var ótti við enska skipið Clarence sem lá úti fyrir Reykjavík. Skipu- lag vaktanna var með þeim hætti að frá klukkan 8 á kvöldin var ein fjögurra tíma vakt og eftir það tveggja tíma vaktir til klukkan sex að morgni. Skipan þessi stóð til 22. mars 1809.57 I minningum Hendriks Ottóssonar, sem fjalla um fyrstu ár 20. aldar, segir hann: 57 Guðbrandur Jónsson (1938) bls. 89-90. 104
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152
Blaðsíða 153
Blaðsíða 154
Blaðsíða 155
Blaðsíða 156
Blaðsíða 157
Blaðsíða 158
Blaðsíða 159
Blaðsíða 160
Blaðsíða 161
Blaðsíða 162
Blaðsíða 163
Blaðsíða 164
Blaðsíða 165
Blaðsíða 166
Blaðsíða 167
Blaðsíða 168

x

Ritmennt

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.