Stígandi - 01.04.1947, Blaðsíða 26

og spyrja: Hvernig á að koma í veg fyrir, að hún springi? í ra-un-
inni er það nefnilega svo, að atomsprengjan sþringur alltaf, þeg-
ar hún hefur náð vissri stærð. Þess vegna verður að framleiða
hana í smáhlutum, sem svo er rennt saman á hinni réttu
stundu, þegar sprengingin skal eiga sér stað. Öll nánari vitneskja
um það er varðveitt sem hernaðarleyndarmál Bandaríkjanna.
Og svo keniur stóra spurningin að lokum: Er ekki atomsprengj-
an svo ægilegt vopn, að verði henni beitt í þeirri styrjöld, sem
allir óttast að rnuni koma, megi búast við tortímingu heilla þjóða?
Það er auðvitað erfitt að segja með nokkurri vissu um þetta, en
allar líkur virðast benda til þess, að enn sé tæknin á þessu sviði
ekki komin svo langt, að sprengjan ein hafi úrslitaþýðingu í hern-
aði. í því sambandi má benda á, að í vor sem leið voru birtar nið-
urstöður enskrar rannsóknarnefndar, sem farið hafði til Japan
til að rannsaka árangur sprenginganna þar. Sé samkvæmt þeim
niðurstöðum gert ráð fyrir, að sprengja sé felld öllum að óvörum
á borg með um það bií eina miljón íbúa af svipaðri gerð og borg-
irnar í nágrannalöndum okkar, má ætla, að tíundi hver maður
farist. í minni bæjum yrði manntjónið auðvitað hlutfallslega
meira. Gerði rannsóknarnefndin ráð fyrir, að í 400 metra fjarlægð
frá sprengingunni mundu farast 95%, í milli 800 og 1200 metra
I jarlægð 50% og í 2000 metra fjarlægð ekki nema 7%.
Ef hins vegar fólkið er viðbúið og nær að komast í loftvarnar-
byrgi, má ætla, að í bæ af sömu stærð þurfi ekki einu sinni að
farast hundraðasti hver maður.
Þessar tölur gefa allglögga hugmynd um, hvers má vænta af
þessari nýju sprengju. Séu menn óviðbúnir, getur ein sprengja
lamað stórbæ. Sé góður viðbúnaður, þarf hún ekki að hafa verri
afleiðingar en stór árás með venjulegum sprengjum. Japönsku
bæirnir voru sérstaklega gott niark sakir þess, hve byggingarnar
þar voru ófullkomnar. Steinhús veita hins vegar góða vörn.
En þetta voru allt afleiðingar af einni einustu sprengju. Sé
\arpað nokkrum tugum á einn stórbæ, hlýtur eyðileggingin að
\ erða því meiri, sem sprengjurnar eru fleiri. En slíkar ráðstafanir
hernaðaryfirvalda eru ósennilegar af þeirri ástæðu, að enn eru
íramleiðsluörðugleikarnir svo miklir, að fjöldaframleiðsla getur
ekki komið til greina. Þannig reikna sænskir hernaðarsérfræðing-
ar, að framleiðslan í Bandaríkjunum hafi í lok stríðsins ekki verið
meiri en sem svarar 100—200 sprengjum á ári. Þar af leiðir, að
sprengjan yrði aðeins notuð á mjög þýðingarmikil mörk.
1 04 stígandi