Úrval - 01.01.1965, Síða 123

SAMÞJAPPAÐ SÚREFNI — HINN NÝI LÍFGJAFI
121
að til þess að miöla líEamanum
nægilegu súrefni í slikum lilfell-
um?
Boerema gerði fyrst tilraunir
uieð hunda, kanínur og svin. Notaði
hann þá litinn geymi, sem var
aðeins á stærð við olíutunnu. Al-
liuganir sýndu þá, að önduðu dýr-
in að sér hreinu súrefni við þre-
faldan loftþrýsting, jóksl súrefn-
ismagn líkamans allt að fimmtán-
falt miðað við eðlilegt magn! Til-
raunirnar drógu einnig aðrar at-
hygiisverðar staðreyndir fram í
dagsljósið. Vísindamennirnir tóku
næstum allt „haemoglobinið“ úr
blóðrásarkerfi tilraunadýranna, en
það er rauða litarefnið, sem flytur
súrefnið út i líkamsvefina. Dýr
þessi hefðu dáið innan fjögurra
mínútna við venjulegar aðstæður,
en við háan loftþrýsting lifðu þau
í allt að 45 minútur. Blóðvökvinn,
hinn fljótandi hluti blóðsins, liafði
tekið að sér að flytja súrefnið!
(Hreinu súrefni var þannig þrýst
inn i blóðvökvann með háum loft-
þrýstingi, líkt og samanþjöppuðum
lofttegundum er þrýst i vatn við
framleiðslu gosdrykkja).
LOFTGEYMALÆKNINGAR
Til frekari rannsókna þarfnaðist
Boerama nú geymis, er væri svo
stór, að innan í honum mætti koma
fyrir fullkominni skurðstöfu. Kon-
unglegi hollenzki flotinn lánaði
honum slíkan geymi, og var geym-
inum komið fyrir i Wilhelmina-
sjúkrahúsinu árið 1959.
Ein allra hættulegasta tegund i-
gerða er loftdrep. Þegar um slík
drep er að ræða í handlegg eða
fótlegg, er yfirleitt ekkí unnt að
bjarga lífi sjúklingsins nema með
aflimun. Sé sjúkdómur þessi í kvið-
arholinu, er litið hægt að gera. En
sýklar þeir, sem sjúkdómi þessum
valda, liafa sina veiku hlið: þeir eru
loftfælnir, þeir lifa aðeins og þrif-
ast, ef súrefni er ekki fyrir hendí.
Boerema velli þessari spurningu
fyrir sér: Fái líkaminn yfirfljótan-
legl magn af súrefni, þannig að
segja mætti, að bann sé gegnsósa
af því, væri þá ekki hægt að ein-
angra þannig hina súrefnisfælnu
sýkla ?
Einn fyrsti sjúklingur hans var
08 ára gamall maður með loftdrejj
(gasdrep) í neðri hluta kviðarhols-
ins. Samkvæmt þeirri vitneskju,
sem fyrir hendi var, virtist hann
vart hafa nokkra möguleika til
þess að lifa þetta af. ; yrsta sólar-
liring læknismeðferðarinnar, eða
i 24 tíma, var hann settur þrisvar
inn í geyminn. Líðan hans batnaði
i hvert skipti. Og svo fór, að haun
fékk jafnvel lyst á mat. Og eftir 5
aðrar ferðir inn í geyminn hafði
læknunum tekizf að komast fyrir
sýkinguna, sem virtist áður vera
að breiðast út um allt holið.
Svo var 13 ára gamall drengur
sendur inn í geyminn. Annar hand-
leggur hans hafði skaddazt illilega
í slysi, og i hann hafði komið drep.
Skurðlæknar aflimuðu mestallan
handleg'ginn, en nokkrum döguin
siðar fór stúfurinn að breyta um
lil og' varð gráleitur: drepið var
enn í líkamánum og var nú að
breiðast út. Við venjulegar aðstæð-
ur hefði hann ekki haft von um
nokkurn bata. En eftir 4 daga og