Viðar - 01.01.1937, Blaðsíða 30

28
ALÞÝÐUSKÓLARNIR OG ÞJÓÐIN
[Viðar
gott að kunna að éta, kunna að dansa, hafa vanizt sam-
ræðum og geta alls staðar verið með. En það má ekki vera
aðal-hlutverk 6 alþýðuskóla. Lífið er annað og meira en
hópsýning. Eftir. fáein ár kemur veruleikinn, árangur
námsins, — hann fer eftir undirbúningnum.
Hér á landi er reglusemi öll og stundvísi í stökustu
niðurlægingu. Skólarnir eiga þar óþrjótandi verkefni.
Engar reglur mega skólarnir setja, nema sem eru haldnar
skilyrðislaust. Stundvísi verður að vera svo, að aldrei sé
út af brugðið. Þá geta tveir vetur í alþýðuskóla gert mik-
ið fyrir æskuna í landinu, þá geta þeir gert mikið fyrir
menningu landsmanna. Reglur skólanna eiga að vera fáar
og slíkar, að hægt sé að sjá um, að þeim sé hlýtt. Geti
skólastjórar eigi gætt þess, þurfa þeir að velja sér annað
starf. Gamli málshátturinn: „Sá, sem lifir agalaus, deyr
ærulaus“, er sannur. íslendingar þurfa meiri aga, meiri
stjórn, þá mun heiður þeirra og verða meiri.
Tóbaksbann í skólum er varhugavert. Það er ekki hægt
að sjá um það til fullnustu, að slíku banni sé hlýtt, og sé
það ekki tryggt, er bannið háskalegt, bæði fyrír þann,
sem brýtur, fyrir þá, sem um brotið vita og fyrir þann,
sem reglurnar setur. En jafnvel þó að hægt væri að sjá
um, að slíku banni væri hlýtt, trúi ég ekki á góðan árang-
ur þess. Neyti nemendurnir strax tóbaks, er þeir koma úr
skólunum, þá er þetta tóbakshlé gagnslítið. — En þá er
sagt, að bannið sé vegna þeirra nemenda, sem ekki hafa
notað tóbak áður en þeir komu í skólann, til þess að þeir
læri ekki tóbaksnotkun þar. Ég held, að gagnvart þeim sé
þetta bann mishugsað. Áhrif skólanna eiga hiklaust að
vera svo sterk, að um nýnema í þessari grein sé ekki að
ræða, en menn verða að geta umgengizt tóbaksmenn og
tóbak án þess að falla fyrir freistingunni. Á því þurfa
menn að halda fyrr eða síðar. Tóbaksnotkunin þarf að
verða öðrum til viðvörunar. Ótal dæmi geta sýnt, að tó-
baksmennirnir standa öðrum að baki í ýmsu. Sú ómenn-
ingarhugsun verður að hverfa, að það sé fínt að reykja,