Viðar - 01.01.1937, Blaðsíða 45
Viðar] EINN ÞÁTTUR MÓÐURMÁLSINS 43
ekki sé það fornt. Áðurnefndar endingar virðast mér falla
verst við norræna stofna, og tekur mig sárt að sjá þá með
útlendum hala. Urmul dæma mætti tilfæra um þetta. Eru
það einkum kvennanöfn. Ég get ekki stillt mig um að
setja hér fáein: Bárðlína, Björnónína, Bjarnína, Indriðína,
Eiríksína, Egilsína, Gíslalína, Gunnína, Hálfdanía, Hjört-
ína, Þorláksía, Össurlína, Erlendsína, Haraldsína. Hér
hætti ég, en tala þessara nafna er há. Þorlríður og Oddíða
eru ekki betri, þó að önnur sé endingin.
Ég vil ekki eyða rúmi í að tilgreina mörg karlanöfn af
sama tagi. Hérna er þó smekkur: Guðrúnus, Guðvalínus,
Indíus, Katarínus, Katrínus, Kristrúnus, Thorlákósius,
Þorlin.
Ættræknin má ekki ganga svo langt, að móðurmálinu
sé misboðið eða að barninu sé gefið það nafn, sem þvi
leiðist að bera og getur jafnvel skaðað það. Þessi ætt-
rækni má ekki yfirgnæfa þjóðrækni og þjóðernisást.
Heiti manns er oft fyrsta kynningin af honum. Mér
verður oft að hugsa mér þann mann sérvitring, sem hefir
sérvizkulegt nafn, þann oflátung, er ber heiti útlends stór-
mennis, ef ég veit ekkert um þá nema nöfnin, þó að ég
viti, að þeir hafi ekki sjálfir gefið sér nöfnin. Ég hefi
sannanir fyrir því, að fleirum er líkt farið og mér.
Nafnið, sem Hrafna-Flóki gaf ættjörð okkar, þegar
hann var í búmannsraununum, hefir skaðað það í áliti.
Það er ekki tilviljun, að Halldór Kiljan Laxness gefur
persónum í síðustu sögu nöfnin Magnína, Júst og Kam-
arilla. Þau eru drættir í þá skrípamynd, er hann bregður
upp. Þeim er ætlað að vekja ógeð. Þau eru val hins bragð-
vísa skálds, sem leitar sögumönnum sínum hverrar háð-
ungar.
Menn gefa og börnum sínum nöfn, sem hetjur og stór-
menni heimssögunnar hafa borið og jafnvel nöfn guða úr
öðrum trúarbrögðum. Er sá siður sennilega sprottinn af
þeirri trú, að gæfa fylgi nöfnum, sem eru eldgömul eða
eldri. Af Sturlungu o. fl. má sjá, að hún er gömul hér á